Lugar Boswell Thistle

Hoeveel voetbalclubs dragen de naam van een groot schrijver in hun naam? De club van het Schotse dorpje Lugar, nabij Cumrock, Ayrshire, gaat door het leven als Lugar Boswell Thistle. Genoemd naar, inderdaad James Boswell, de sidekick en biograaf van dr. Johnson. Boswell was een jongen uit de streek en dat schept een band, vonden ze in Lugar.

Lugar Boswell Thistle heeft niet alleen een prachtige clubnaam, maar ook knappe clubkleuren en leuke truitjes: bordeaux (maroon in het Engels) en lichtblauw, met uit-truitjes met een donker- en lichtblauw blokkenpatroon.

Lugar Boswell Thistle speelt vandaag in de Ayrshire District League, de derde Schotse afdeling (westelijke regio). Rosebank Park (prentje), het clubstadion, heeft een capaciteit van 2000 mensen. Niet slecht voor een dorpje dat op dit moment 221 inwoners telt.

Vooruitgang

Vroeger zaten de bossen nog vol met naakte meisjes. Als je als vrijgezel er aan dacht een gezin te beginnen, volstond het bij het krieken van de dag je achter een boom op te stellen en er eentje te vangen. En nu? Door de industrialisering en door al die verkavelingen vind je vrijwel nergens nog naakte meisjes in het wild. En dus zitten al die vrijgezellen tegenwoordig noodgedwongen de hele tijd op internet meisjes te kijken.

Vooruitgang, je houdt dat niet tegen, maar er gaan toch ook veel fijne dingen verloren.

Het prentje: Paul Delvaux (1897-1994), L'Eveil de la foret, 1939.

Zusjes

Mensen houden van symbolen. Specifieke personen, voorwerpen of gebeurtenissen krijgen een aparte status. Zij worden geacht de veruitwendiging te vormen van iets anders, iets groters, iets dat die specifieke personen, voorwerpen of gebeurtenissen overstijgt. De Titanic bijvoorbeeld. Symbool voor menselijke hoogmoed, voor technische hoogstandjes die de confrontatie met de praktijk niet doorstaan, voor de beperktheid van elk aards streven, ja, voor wat al niet.

Wat minder mensen weten is dat de Titanic eigenlijk één zusje was van drie. Naast dat ene schip, dat symbool staat voor van alles en nog wat, waren er twee identieke andere schepen, de Britannic en de Olympic, waar je nooit iets over hoort. Schepen waar niets op viel aan te merken, die deden wat ze geacht werden te doen: de oceaan sneller oversteken en meer mensen en meer goederen vervoeren dan de schepen van de concurrerende firma's. Toen de Eerste Wereldoorlog uitbrak, werden beide schepen omgebouwd voor militaire transporten. De Britanic werd een hospitaalschip en werd in 1916 door de Duitsers tot zinken gebracht. De Olympic bleek onverslijtbaar en kreeg,omwille van zijn betrouwbaarheid en soliditeit de bijnaam The Old Reliable. In 1935 werd het uit dienst genomen en ging het op pensioen.

En natuurlijk is er niemand die de Britannic of de Olympic -nochtans identieke zusjes van de Titanic- tot symbool van wat dan ook uitroept. Symbool misschien van de willekeur waarmee we mensen, voorwerpen of gebeurtenissen met de status van symbool bedenken.

Het prentje: twee zusjes samen in hun wiegjes, de Titanic en de Olympic.

Compromissen

"Organize government so that long and necessary conversations between the various parties reveal the weaknesses of any grand plan, and you create a political body that proceeds less because a course of action is good than because the alternatives are worse. The politics of compromise are never grand. They are, however, durable."

Joshua Mitchell, Tocqueville in Arabia. Dilemma's in a Democratic Age, University of Chicago Press, Chicago 2013.

Het prentje: Hugo Simberg (1873-1917), De gewonde engel, 1903.

Bartitsu

Bartitsu -of Bartisu zoals Sherlock Holmes het verkiest te noemen- is de meest nobele der nobele gevechtssporten.

Ingewijden weten dat Sherlock, in The Adventure of the Empty House, zijn overwinning op het criminele meesterbrein Professor Moriarty in het legendarische gevecht aan de Reichenbach Falls, toeschreef aan zijn vertrouwdheid met "baritsu, or the Japanese system of wrestling, which has more than once been very useful to me".

Een kniesoor die Holmes die kleine verspreking  - baritsu in plaats van bartitsu - kwalijk neemt. De man heeft wél Professor Moriarty uitgeschakeld. Enig respect is hier dus op zijn plaats.

Het prentje: Edward William Barton-Wright, bedenker van bartitsu geeft een demonstratie.

Schoonheidstip

De natuur

Zoals mensen die rondkuieren door een fris aangeharkt stadsplantsoen elkaar wel eens welgezind toevertrouwen: de natuur, dat is toch iets bijzonders.

En dat is gewoon ook zo. Dat bewijst dit wonderlijke stukje film dat twee dames, kayakkend voor de Ierse kust, maakten (hier). Bijzonder, die natuur. (Hier prentjes van hetzelfde fenomeen.)

Het prentje: ook redelijk bijzonder, zeeanemonen.

Wet van Morrissey

Morrissey heeft het heilig vuur te pakken en schrijft naarstig door. Na zijn autobiografie is het nu tijd voor fictie: Morrissey schrijft een roman. Meer: hier.

Om een beetje in de sfeer te komen, geeft de Eeuwige Kniezer ons alvast een fijne en opmonterende gedachte mee: "We all – without exception – end our lives in tears. Very few people die in a fit of hysterics on a ferris wheel."

Wat meteen de vraag opwerpt: waarom noemen onze Angelsaksische vrienden een reuzenrad een ferris wheel?  Ook dat weet wiki:

Het Ferris Wheel (ook bekend als het Chicago Wheel) was een 80,4 meter hoog reuzenrad dat ontworpen werd door George Ferris. Het was het eerste reuzenrad ter wereld en diende als publiekstrekker voor de World's Columbian Exposition van 1893 in Chicago. Het was destijds een vooruitstrevend stuk techniek. Ferris had zich laten inspireren door de techniek van het fietswiel waarbij de spaken van getrokken ijzer een wiel op spanning houden.

Het prentje: Wonder Wheel, Coney Island, ergens in de jaren 1940. De meneer en mevrouw in kwestie? Ended their lives in tears. De Wet van Morrissey. Onverbiddelijk.

Aardbeipluk

Omdat het vandaag een gure dag wordt, kan er alvast worden gefantaseerd over als het straks weer zomer is: wandelen in het bos. Dwalen en verdwalen, halt houden om, bijvoorbeeld, bosaardbeien te plukken. Dat soort dingen kan uiteraard niet meer. Boswandelen verloopt vandaag uitsluitend nog langs gebaande paden, tien meter afstand houdend van de wandelaars voor en achter je. En soms moet je inhouden of je staat in de wandelfile.

Dan maar boswandelen in het hoofd. Een verrassend stukje Hector Berlioz zet de toon: Villanelle - Nuits d'été, uitgevoerd door Ann-Sophie von Otter (filmpje).

Het prentje: Louis Valtat (1869-1952), Nature morte aux fraises, 1906-08.

Nabokov haat Plato

"I detest Plato, I loathe Lacedaemon* and all Perfect States. I weigh 195 pounds."

Vladimir Nabokov (prentje) in: The Nabokov-Wilson Letters: Correspondence between Vladimir Nabokov and Edmund Wilson, 1940-1971.

*. Lacedaemon is een andere naam voor Sparta.

Monk in Parijs

Wie nog een fijne besteding zoekt voor de in het kader van de feestdagen gekregen cadeaubons: Thelonius Monk, Pars 1969. Een tot hiertoe onuitgegeven concert in de Parijse hoofdstad, destijds opgenomen voor en door de Franse televisie. Wie de feesteditie koopt, heeft er naast de CD ook een dvd bij, met daarop het hele concert. Zeer de moeite waard.

Vogelangst

"Vogelangst, vogelfobie of ornithofobie is een ziekelijke angst voor vogels. Symptomen: een confrontatie met een vogel kan leiden tot diverse verschijnselen, zoals duizeligheid, overmatig zweten, kortademigheid, misselijkheid, trillen, onregelmatige hartslag en een droge mond tot een volledige paniekaanval. Ook het horen van vogelgeluiden of afbeeldingen van vogels kunnen deze symptomen opwekken. Angst om daadwerkelijk door vogels te worden aangevallen, zoals in de film The Birds van Alfred Hitchcock, komt weinig voor."

Nietzsche's routine

With a Spartan rigour which never ceased to amaze his landlord-grocer, Nietzsche would get up every morning when the faintly dawning sky was still grey, and, after washing himself with cold water from the pitcher and china basin in his bedroom and drinking some warm milk, he would, when not felled by headaches and vomiting, work uninterruptedly until eleven in the morning. He then went for a brisk, two-hour walk through the nearby forest or along the edge of Lake Silvaplana (to the north-east) or of Lake Sils (to the south-west), stopping every now and then to jot down his latest thoughts in the notebook he always carried with him. Returning for a late luncheon at the Hôtel Alpenrose, Nietzsche, who detested promiscuity, avoided the midday crush of the table d’hôte in the large dining-room and ate a more or less ‘private’ lunch, usually consisting of a beefsteak and an ‘unbelievable’ quantity of fruit, which was, the hotel manager was persuaded, the chief cause of his frequent stomach upsets. After luncheon, usually dressed in a long and somewhat threadbare brown jacket, and armed as usual with notebook, pencil, and a large grey-green parasol to shade his eyes, he would stride off again on an even longer walk, which sometimes took him up the Fextal as far as its majestic glacier. Returning ‘home’ between four and five o’clock, he would immediately get back to work, sustaining himself on biscuits, peasant bread, honey (sent from Naumburg), fruit and pots of tea he brewed for himself in the little upstairs ‘dining-room’ next to his bedroom, until, worn out, he snuffed out the candle and went to bed around 11 p.m.

Uit: Curtis Cate, Friedrich Nietzsche, 2005.

Het prentje: Ferdinand Hodler (1853-1918), Der Genfer See von Chexbres aus, 1905

Boeddhanatuur

In de Japanse (Rinzai) zen traditie wordt er gebruik gemaakt van ‘koan’. Een koan is een korte dialoog meestal tussen en monnik en zijn meester. Het antwoord van de meester is nooit rationeel of intellectueel te begrijpen.
Eén van de bekendste koan verhalen gaat als volgt:
Een monnik vraagt aan meester Zhaozhou Congshen (in Japan gekend als Joshu): “Heeft een hond de Boeddhanatuur?”
De meester antwoordt: “Wu”, (Boeddhistisch Dagblad, 14.01.2014).

Het prentje: via this isn't happiness.

Zesdaagse

Het voordeel van opgroeien in de socialistische zuil was dat je de betere muziek meekreeg. Van huis uit christelijke lezers zullen nu inbrengen dat de christenen toch maar mooi Bach hadden en al die fijne gregoriaanse gezangen. Laten we wel wezen, christelijke vrienden: daar merkte je opgroeiend niet zo verschrikkelijk veel van. Het gaat om de liedjes waarmee je binnen de jeugdbeweging aan de slag ging. Veel verder dan het voor zich sprekende Potteke-met-vet leek het nooit te gaan, als je onderweg al eens jonge christelijke bewegers tegenkwam. Vermoedelijk brave mensen, maar geen gevoel voor muziek.

Neen, dan wij. Wij zongen, zonder dat we het beseften, Kunst. Het (weliswaar vertaalde) wonderschone Solidaritätslied bijvoorbeeld, dat later van Hans Eisler en Bertold Brecht bleek te zijn. Eat that, christelijke vrienden: (muziekje).

De versie van het Solidariteitslied die je hier hoort is de oerversie uit 1931, gezongen door Ernst Busch, de allerbeste Brecht-Weill-Eisler vertolker ooit. Als je deze uitstekende Ernst Busch-verzamelaar tegenkomt: kopen. Kunst!

Nog eentje daaruit: Sechtstagenrennen (muziekje). De linkerzijde vond zesdaagsen destijds het symbool van de vervreemde arbeid: zes dagen rondjes rijden, und kein Einzger weiß, warum!*

Het prentje: de Zesdaagse van Berlijn, februari 1932.

* (Om eerste te eindigen en de koers te winnen, tiens!)

Victory Day

Ooit op een rommelbeurs gekocht voor een paar euro: The English People van George Orwell. De originele eerste druk, met de prachtige olijfgroene wikkel er nog helemaal intact rond. Destijds deel van een reeks propaganda-boekjes, uitgegeven door het Britse Ministerie van Informatie.

In dat boekje staan kleurplaatjes. Dat was de opzet van de reeks ook: Britain in Pictures, de Britten en -later- de continentalen tonen welk een fijn land Groot-Brittannië was, de moeite waard om voor te vechten. Veel van die kleurplaatjes zijn bijzonder: gelegenheidskunst door nu vaak vergeten, maar toen belangrijke kunstenaars, die zo hun bijdrage tot de war effort leverden.

Eén van die kunstenaars was Mary Kent Harrison (1915-1983). Van haar dit, in het boek opgenomen, Victory Day, Richmond 1945.

Pas trop de zèle

Uit: Michael Ignatieff, Isaiah Berlin: A Life, London, Chatto & Windus, 1998.

Het prentje: via JB uit S.

Tijdreizigers, bis

Hopla, we hebben er één, een tijdreiziger. Chino Otsuka leeft vandaag als een volwassen vrouw en was in de jaren tachtig kind. En toch zie je haar op foto's van de jaren tachtig als volwassene. En nog meer bijzonder: als volwassene samen op de foto met haar jongere zelf (zie prentje en meer hier).

Kniesoren zullen zeggen dat het slechts trucjes van Photoshop zijn. En dan is de vraag: so what? Alle andere manieren van tijdreizen maken toch ook altijd gebruik van de techniek: zowel bijvoorbeeld de Teletijdmachine (zie Professor Barabas) als de Transporter (zie Star Trek). Wat is er dan mis met wat Otsuka doet?

Namen / Namur

‘Namen is zoals mijn moeder, deel van me. Ik hou van warenhuizen, zoals mijn Carrefour in Wépion. Ik loop graag door die overvloed aan spullen – heel ontspannend. Dan koop ik dingen die ik absoluut niet nodig heb, zoals zalmpaté in tube, gewoon omdat ik nieuwsgierig ben.’

En de mensen zijn supervriendelijk. ‘Toen overal in de kranten stond dat ik een depressie had, kocht ik eens een fles wodka voor de eindejaarsfeesten. Ik wilde de drukte vermijden, dus ging ik om tien uur ’s ochtends. Er stond een man heel meelevend naar me te kijken: “Doe het niet, mijnheer Poelvoorde.” (lacht) In dezelfde periode moest ik naar de apotheek met mijn lange lijst voorgeschreven medicijnen – wel vijftien doosjes – en mijn handen beefden. De apothekeres overhandigde me de doosjes en zei: “Goeie moed, we houden allemaal veel van u, weet u.” Ik ben daar in tranen buiten gelopen. Au fond zijn de mensen heel aardig. Alleen wordt er meer aandacht aan geschonken als ze het niet zijn.’

Benoit Poelvoorde in De Standaard, 11 januari 2014.

Het prentje: Jean-Baptiste Martin, dit Martin des Batailles (1659-1735), Siège de Namur, juin 1692.

Shenandoah Davis

In The Atlantic kun je lezen waarom de accordeon vandaag weer helemaal hot is: meer hier. Ene Shenandoah Davis -sterke voornaam overigens (en voor alle duidelijkheid niet de dame op het prentje) - vat het uitstekend samen: “I think in general people have felt a little bit braver about what kind of music they’re creating and more interested in stepping outside of the realm of what pop or rock music is supposed to sound like.”

Accordeon: niet voor watjes dus.

Een plaatje? Omdat het zondag is mag het wat meer zijn. De Franse regionale zender TV Sarthe zendt maandelijks een uurtje accordeon uit onder de hoofding Bonheur de Nacre*. In Frankrijk, dat weten mogelijk niet alle lezers, is de accordeon nog altijd groot in de jazz en niet alleen in de traditionele jazz manouche. Eén van de jongere talenten is Laurent Derache. Hier een special rond hem. Om velerlei redenen interessant, ook al duurt zo'n uitzending een half uurtje.

* nacre is parelmoer, traditioneel het materiaal waarmee de accordeonkasten worden bekleed.

Angie Dickinson

Angie Dickinson! "She was at her evil best as an unfaithful wife and bank robber", vat wiki haar filmloopbaan samen. Absoluut hoogtepunt: als Chris, de - uiteraard - onbetrouwbare vriendin van Walker, in John Boorman's Point Blank, de verfilming van Richard Stark's (aka. Donald E. Westlake's) The Hunter.

Overigens: absoluut aan herontdekking toe, de onder allerlei aliassen geschreven crime noir's van bovengenoemde Donald E. Westlake.

En de winnaar is...

En de winnaar is ... dit jaar met twee en moet dus zijn prijs delen. Dames en heren, de winnaars van de almaar kleiner groeien-literatuurprijs 2013: Patrick Leigh-Fermor en Sylvain Tesson.

Wie fan was van Patrick Leigh Fermor’s “A Time of Gifts” (1977) en de sequel “Between the Woods and the Water” (1986), had de hoop op het langverwachte vervolg al lang opgegeven. Toen de auteur twee jaar geleden stierf leek het wel duidelijk: dat slotdeel kwam er dus dus niet meer. En toen verscheen plots postuum The Broken Road. From the Iron Gates to Mount Athos en al dat hopen en wachten werd ruimschoots gecompenseerd. Als het adjectief Proustiaans niet zo'n horribel cliché was geworden, dan was het in deze van toepassing. Leigh-Fermor reist met al zijn zintuigen en probeert die ervaringen in woorden te vatten. The Broken Road lezen vraagt dan ook tijd en geduld. Vanzelf ga je trager lezen, net zoals Leigh Fermor vanzelf trager ging reizen. Als je ergens dringend naar toe moet, dan ga je niet op reis, dan probeer je je zo snel mogelijk te verplaatsen. Als je op reis gaat, dan maakt het doel niet uit. Alleen de ervaring.

Patrick Leigh-Fermor deed er een heel mensenleven over om de reis te beschrijven die hij van december 1933 tot januari 1935 maakte, van Hoek van Holland naar Constantinopel. Een welbesteed mensenleven en een erg mooi boek. En dus de eerste winnaar van de almaar kleiner groeien-literatuurprijs van 2013.

Wie ooit wel eens dagdroomt over een eenvoudiger bestaan -ergens een hutje in Siberië, met alleen de natuur als buur, het leven herleid tot zijn essentie: voedsel voorzien en goede boeken- die kan nu lezen hoe zo'n leven er in de praktijk uitziet. En het antwoord is: behoorlijk aantrekkelijk, althans als je Sylvain Tesson mag geloven. Zes maanden in de Siberische wouden is een titel die waarmaakt wat hij belooft: het verslag van, eh, inderdaad. Aanstekelijk als een jongensboek, maar voldoende diepgang om bij momenten zelf ook over dingen beginnen na te denken. Eeuwige wouden, eeuwig dronken Russen. Scherpe kou, scherpe formuleringen. Veel vis, veel vodka. Twee honden, twee vrienden.

Sylvain Tesson leefde zes maanden in de Siberische bossen. Welbestede tijd en een erg mooi boek. En dus de tweede winnaar van de almaar kleiner groeien-literatuurprijs van 2013.

Het kan niet op dit jaar, twee winnaars: Patrick Leigh-Fermor en Sylvain Tesson. Proficiat allebei!

Het prentje: een blik achter de coulissen, de jury hard aan het werk, boeken lezend, verslagen makend. Een werk van liefde, uiteraard.

Mannschaft

Het wordt, met het WK in aantocht, een voetbaljaar. Mogen we, vooraleer de gekte losbarst, even aandacht vragen voor stijl en vorm? Franz Beckenbauer - niet echt een prettige man, maar daar gaat het nu niet om - poseert hier in de vrije tijdsoutfit van de West-Duitse nationale voetbalploeg, vermoedelijk ergens halverwege de jaren zestig.

Er is, dat moet duidelijk zijn, a) geen hedendaagse voetballer die kan tippen aan de cool van de jaren zestig-voetballer, b) geen enkel hedendaags team dat vestimentair gesproken ook maar in de buurt komt van de werkelijk puike trainingspakken waarin ze destijds de spelers van de Mannschaft het veld op stuurden.

Vishoed

Kleine protestdemonstratie gisteren voor de kantoren van de redactie. Een delegatie verbolgen vrijetijdsvissers kwam hun ongenoegen uitdrukken over het redactioneel beleid. Of we wel wisten van hoelang het geleden was dat er nog eens iets visvangst-gerelateerd op de site verscheen? En of ze daarvoor belasting betaalden?

Zeven augustus 2012: toen verscheen de laatste keer een berichtje onder de hoofding visvangst. Om die bittere pil enigszins te vergulden: deze fijne foto, van dame met vishoed. Ter ere van alle vrijetijdsvissers en amateur-ichtyologen. Moge het een jaar van wonderbaarlijke visvangsten zijn.

Potloodverzamelaar

Er wordt altijd maar gezeurd over de jeugd van tegenwoordig. En dat terwijl er jongeren zijn die het hart overduidelijk op de juiste plaats hebben. Zo is er de vijftienjarige Tushar Lakhanpal uit New Delhi, India, potloodverzamelaar. Turshan is de trotse bezitter van zo'n 40.000 potloden, waaronder twee die zouden toebehoord hebben aan Koningin Elisabeth II (meer hier). Wat bijzonder voor hem pleit is dat hij die potloden, zoals de prentjes bij het artikel illustreren, netjes op kleur heeft gesorteerd en ordelijk in bakken uitstalt. Hopelijk heeft hij ze allemaal ook nog eens op steekkaarten gezet.

Turshan Lakhanpal. Aan dat soort jongeren geef je - weliswaar op termijn - met plezier de fakkel over.

Het prentje: uit de collectie van Fred Von Pressig, een mens die potloden verzamelt en daar een blog mee vult. We bow to the master.

Tijdreizigers

Het prentje: de heer en mevrouw Germonprez uit Keerbergen doen sinds lange jaren onderzoek naar de aanwezigheid van tijdreizigers. Ze gaan dan ook nergens zonder hun uiterst gesofistikeerde luistertoestellen. Via iets heel ingewikkelds met gamma-stralen, logaritmen en booleaanse analyse kunnen ze detecteren wie van deze tijd is en wie hier enkel maar op doorreis is. Voorlopig hebben ze echter nog geen tijdreizigers kunnen ontmaskeren. Wat uiteraard niet wil zeggen dat er geen zijn. Zoals onderstaande abstract van een op de website van de Cornell University Library te downloaden paper ook aangeeft: het onderzoek gaat gewoon verder.

Searching the Internet for evidence of time travelers, Robert J. Nemiroff, Teresa Wilson (Submitted on 26 Dec 2013)
Time travel has captured the public imagination for much of the past century, but little has been done to actually search for time travelers. Here, three implementations of Internet searches for time travelers are described, all seeking a prescient mention of information not previously available. The first search covered prescient content placed on the Internet, highlighted by a comprehensive search for specific terms in tweets on Twitter. The second search examined prescient inquiries submitted to a search engine, highlighted by a comprehensive search for specific search terms submitted to a popular astronomy web site. The third search involved a request for a direct Internet communication, either by email or tweet, pre-dating to the time of the inquiry. Given practical verifiability concerns, only time travelers from the future were investigated. No time travelers were discovered. Although these negative results do not disprove time travel, given the great reach of the Internet, this search is perhaps the most comprehensive to date.

Getatoeëerd

Blijkbaar waren tatoeages vroeger in onze streken niet zo wijdverspreid. Volney, in de vroege jaren tachtig van de achttiende eeuw op reis door Egypte en Syrië, vindt het fenomeen van de getatoeëerde medemensen blijkbaar interessant genoeg om het uit te leggen aan zijn Europees lezerspubliek en om meteen enige duiding te geven. Het is, vernemen we, in eerste instantie iets van pelgrims, van moslims en christenen:

"... plusieurs mêmes, afin d'être reconnus pour tels, se font graver sur la main, sur le poignet ou sur le bras, des figures de croix, de lance et le chiffre de Jésus et Marie. Cette gravure douloureuse et quelquefois périlleuse (j'ai vu un pélérin qui en avait perdu le bras, parce qu'on avait piqué le nerf cubital), se fait avec des aiguilles dont on remplit la piqûre de poudre à canon, ou de chaux d'antimoine. Elle reste ineffaçable: les Musulmans ont la même pratique; et elle se retrouve chez les Indiens, chez les sauvages, et chez les peuples anciens, toujours avec un caractère religieux; parce qu'elle tient à des usages de religion de la première antiquité."

C.F. Volney, Voyage en Egypte et en Syrie, 1787. 

Blitzkrieg Pop

Sommige mensen waren gewoon door de natuur voorbestemd om te eindigen als punk. Het prentje: een piepjonge Joey Ramone speelt ten dans voor oma en opa.

Vermoedelijk dit nummer: Blitzkrieg Pop (filmpje). Oma en Opa hadden die oorlog nog meegemaakt, iets uit hun jeugd dus. Wel attent van Joey.

Alleen de roman

Oek de Jong begint zijn essay over de toekomst van de roman met uit te leggen dat er heel veel is waar je somber over kunt zijn. En vervolgens legt hij uit dat we ons misschien geen zorgen hoeven te maken. Romans kunnen ons, ook in het tijdperk van de alom aanwezige beeldcultuur, dingen vertellen die je nergens anders vindt.

Eén dingetje uit een essay waar veel interessants in staat: de kracht van zintuiglijk proza. Beeldcultuur doet, gek genoeg, eigenlijk maar in beperkte mate een beroep op de verbeelding. Het beeld is er: sterk of zwak, aantrekkelijk of verontrustend. Punt gedaan. Literatuur kan zoveel meer in beweging brengen, omdat we zelf onze verbeelding aan het werk moeten zetten. Een sterk beeld in een roman is vooral een sterk beeld dat je zelf hebt gemaakt. Dat maakt veel en veel meer en ook veel meer blijvende indruk. Dat is bijvoorbeeld één van de dingen die alleen de roman kan zeggen.

(Wel geen risicoloze lectuur: bij momenten vertelt de Jong zo aanstekelijk over zijn favorieten -Kawabata, Joyce, Tolstoï, Stendhal, Salinger- dat je die meteen ook allemaal wil lezen of herlezen. Alleen voor gedisciplineerde lezers, dus.)

Voornemens

Bob is er helemaal klaar voor en stort zich enthousiast het nieuwe jaar in. Wat bij dat enthousiast storten kan helpen, zijn goede voornemens.

Voor wie de afgelopen dagen geen tijd had om zelf voornemens te bedenken: Bob deed al het denkwerk al voor u. Tien goede voornemens, voorgelezen door Bob: hier.

(Uit Bob's legendarische radioreeks Theme Time Radio Hour.)

Zo'n jaar

Trager, kleiner, gelukkiger. Mogen we onze lezers zo'n jaar wensen?  Met zo'n jaar zijn ze helemaal mee met de trend, aldus de professionele toekomstkijkers (De Morgen, 29.12.2013).

Hebben we zelf ook voornemens? Dichtbij huis dit jaar: eindelijk eens iets doen met de tuin, bijvoorbeeld. Alvast begonnen met de theorie: de aanschaf van een boek. "Handleiding voor lui tuinieren", belooft de ondertitel. Sterk plan. Laat het komen, het nieuwe jaar.

Het prentje: Albrecht Dürer (1471-1528), Das große Rasenstück, 1503. Met onder meer weegbree, grote weegbree, ereprijs, duizendblad, madeliefje en paardenbloem. Kennen we binnenkort hoogst persoonlijk allemaal.