zaterdag 31 december 2011

Ernest Chausson



Voorlopig de eerste fietsende componist: Ernest Chausson! En wat meer is: vermoedelijk ook de eerste componist die fietsend het tijdelijke voor het eeuwige wisselde. Chausson kwam in 1899 -dus een jaar voor onze voorlopige titelhouder Edward Elgar leerde fietsen- om het leven, toen hij in een afdaling de controle over het stuur verloor en pardoes frontaal op een muur botste. Exit Ernest Chausson.

Maar voorlopig dus wel de Eerste Fietsende Componist. Proficiat, Ernest!

vrijdag 30 december 2011

Mieczyslaw Karlowicz



Nog een kandidaat voor de titel van Eerste Fietsende Componist: de Pool Mieczyslaw Karlowicz, die leefde van 1876 tot 1909. Karlowicz was jonger dan Elgar en Elgar leerde pas in 1900 fietsen, dus is het mogelijk dat Karlowicz hem voor was. Alleen valt dat, althans op basis van deze niet-gedateerde foto, niet te achterhalen. Jammer.

Andere hobby's van Karlowicz waren natuurfotografie en skiën. En die laatste hobby werd Karlowicz fataal: op 8 februari 1909 vond hij de dood bij een ski-ongeluk in het Tatra-gebergte. Dat maakt Karlowicz natuurlijk interessant vanuit een ander oogpunt: zijn er nog andere componisten die de dood vonden bij het skiën of was Karlowicz althans in deze discipline de primus inter pares? Toch ook weer geweldig interessant.

donderdag 29 december 2011

Fietsende componisten



Wie was de eerste klassieke componist die wel eens de fiets besteeg? Mogelijk niet de eerste, maar alleszins wel een fervent fietser was Edward Elgar (zie prentje). Van Elgar weten we zelfs vrij  precies wanneer hij leerde fietsen. Vriend van de familie Rosa Burley getuigt:
"In the summer of 1900 I went cycling with some cousins to Scotland where we had a thrilling time which was duly reported to Edward by letter. The result was that when I returned to Malvern I found that he had bought a bicycle which he had been taught to ride by Mr Little of Birchwood and on which at the first opportunity he wobbled round to The Mount with the suggestion that I should go for a ride with him.
Elgars overige hobby's waren golf, houtbewerking en scheikunde.

Prentje en verhaal: via Elgar at play.

woensdag 28 december 2011

Voorouderhumor



In de reeks Ook Onze Voorouders Hadden Gevoel Voor Humor, vandaag: dit merkwaardige prentje van ene Lillian Louisa Pitts (1872-1947): "Pretending I was making the animals at the zoo": uit het fotoalbum getiteld, My summer holiday at Merrigum, Victoria, Australië, c.1915.

Het prentje: via artsearch.

dinsdag 27 december 2011

Hoog stemmetje



Ja, dat komt wel als een schok. Blijken de neanderthalers, die we gewoon zijn als primitieve, diepe keelklanken uitstotende bruten af te beelden, in de realiteit met een hoog stemmetje te hebben gesproken. Het bewijs: dit filmpje uit een BBC-reportage.

Let er op: het duurt niet lang meer of ze vinden een ingevroren neanderthaler die, net toen hij terugkwam van de manicure, door een sabeltandtijger werd verrast en die zich blijkt te hebben verweerd door ferme tikken uit te delen met behulp van zijn uit het fijnste mammoetleder gevlochten herenhandtas.

Het prentje: Neanderthalman Urgh toont neanderthalman Orgh hoe de hippe neanderthalmannen uit Parijs deze lente hun rokken dragen."Aah, Parijs", verzucht Orgh. "Oolala", beaamt Urgh.

Watjes die neanderthalers. 

maandag 26 december 2011

Nieuw leven



Omdat er van de beloofde strenge winter voorlopig niet zoveel te merken valt, zorgen we dan maar zelf voor de bij de tijd van het jaar passende sfeer: de Koreaanse zangeres Youn Sun Nah geeft nieuw leven aan Rodgers en Hammerstein's My favourite things (filmpje).

Het prentje: via The Museum of Found Photography.

zondag 25 december 2011

Sterk plan



Geen zin om vandaag buiten te komen? Hoeft ook niet. Fijn accordeonplaatjes beluisteren! Zoals bijvoorbeeld Lawrence Welk en Myron Floren, die in 1955 een alleszins aparte versie brengen van Muskrat Ramble (filmpje). En in 1958, te gast bij diezelfde Lawrence Welk: Jo Ann Castle in Get Happy (filmpje).  En dat laatste lijkt een sterk plan voor de rest van de dag.

(De Lawrence Welk Show kwam tussen 1955 en 1982 wekelijks op de buis. Elke week fijne stukjes accordeonmuziek in prime time. Kom daar vandaag nog maar eens om.)

zaterdag 24 december 2011

Uitnodiging



Daar valt niet zoveel meer aan toe te voegen: uit de tijd -1970- toen we er gemakshalve van uitgingen dat het, om flik te worden, weliswaar niet strikt noodzakelijk was je vader en moeder te hebben vermoord, maar dat het alleszins bij je sollicitatiegesprek zeker ook niet tegen je zou worden gebruikt.

Hara-Kiri prees zichzelf aan als journal bête et méchant. En daar was geen woord van gelogen. Niet veel andere tijdschriften kunnen dat zeggen.

vrijdag 23 december 2011

Godsdienstoorlog

Godsdienstoorlog in het anders zo rustige Beulah, Mississippi. De elkaar flankerende katholieke kerk van Our Lady of Martyrs en protestantse Cumberland Presbyterian Church voerden onlangs een debat op de scherp van de snee over de ziel van de hond. Een debat dat via billboards werd gevoerd. En dat met glans door de katholieken werd gewonnen. De op elkaar volgende prentjes geven de belangrijkste argumenten weer:











De prentjes: via Florilegia.

donderdag 22 december 2011

De genomineerden



Het wordt stilaan een traditie: 22 december, dus publiceren we de lijst met genomineerden voor de almaar kleiner groeien-Literatuurprijs 2011. Om in aanmerking te komen moeten het boeken zijn die we a) het afgelopen jaar hebben gelezen*, b) die we -uiteraard- de moeite waard vonden en c) die op enige manier de filosofie van deze site belichamen. De genomineerden van dit jaar zijn, in alfabetische volgorde**:

Jorge Luis BorgesAlle Gedichten.

Karl CapekOorlog met de Salamanders.

David EaglemanSum. Tales From The Afterlife.

Hans FalladaAlleen in Berlijn.

Martin GayfordMan with a Blue Scarf. On Sitting for a Portrait by Lucian Freud.

William B. Irvine, A Guide to the Good Life. The Ancient Art of Stoic Joy.

Patrick Leigh-FermorA Time of Gifts: On Foot to Constantinople- From the Hook of Holland to the Middle Danube en Between the Woods - The Middle Danube to the Iron Gates.

Audur Ava OlafdottirRosa Candida.

Tom ReissThe Orientalist. In Search of a Man caught between East and West

Jaap ScholtenKameraad Baron. Een reis door de verdwenen wereld van de Transsylvaanse aristocratie.

Rory StewartThe Prince of the Marshes: And Other Occupational Hazards of a Year in Iraq.

Wilfred ThesigerArabian Sands.

* Het afgelopen jaar betekent tussen 22 december 2010 en 21 december 2011. In totaal gaat het om 155 boeken. Dat aantal kan overigens worden geïnterpreteerd als een ernstig geval van ontlezing: vorig jaar bereikten we een totaal van 173. Een parlementaire onderzoekscommissie zoekt uit wat er fout liep. En daarbij zal geen potje gedekt blijven! Tot op het bot!
** Het volledige juryrapport verschijnt bij de bekendmaking van de winnaar.

woensdag 21 december 2011

Het ware syndicalisme



Wat was de langste staking aller tijden? Dat was gek genoeg een schoolstaking in Burston, Norfolk, Groot-Brittannië. Die begon in 1914 en stopte in 1939. Op 1 april 1914 -een nogal ongelukkige datum- besloot het lokale schoolbestuur Tom Higdon en Annie Katherine Schollick te ontslaan, omdat ze te links werden geacht. Daarop besloot het overgrote deel van de leerlingen in staking te gaan. De ontslagen leraars begonnen voor zichzelf en gaven, eerst op het dorpsplein en later in een leegstaand gebouw, les aan de stakers. Het schoolbestuur wou van geen toegevingen weten en dus ging de staking door en door en door, jaar na jaar na jaar, met steeds nieuwe generaties leerlingen.

Allerlei linkse organisaties trokken zich de kwestie aan en zamelden geld in om de boetes voor de ouders van de stakende schoolplichtige jongeren te betalen. De staking werd pas stopgezet op 17 augustus 1939, toen Tom Higdon stierf en het alternatieve schooltje de deuren sloot. Daarop gingen de laatste 17 stakende leerlingen dan maar terug naar de officiële dorpsschool.

Niet alleen de duur van de staking spreekt tot de verbeelding, maar vooral het feit dat er destijds gewoon werd besloten om in eigen beheer voor zichzelf te beginnen. Dat, en niet allerlei gedoe over Statuten en Verworven Rechten, is overigens de essentie van het oorspronkelijke syndicalisme: je lot in eigen handen nemen. Niet slecht om die gedachte soms nog eens in overweging te nemen.

(Op het prentje zie je de Burston Strike School, waar destijds de stakende leerlingen les kregen van de ontslagen leraars.)

dinsdag 20 december 2011

Portret van een man



Heinrich Maria Davringhausen (1894-1970) wordt tot de schildersclub van de Neue Sachlichkeit gerekend. Omdat schilderijen uit de Weimartijd -die altijd de nakende ondergang van het avondland in het algemeen en Duitsland in het bijzonder lijken aan te kondigen- nogal populair zijn, zie je ook wel eens werk van Davringhausen. En meestal is dat maar niets. De ene keer wat flauw magisch-realistisch aandoend, de andere keer nogal nadrukkelijk tegen Otto Dix aanleunend. Vaak lelijke kleurcombinaties ook: flets en pastel op één doek samen met harde en schreeuwerige tinten. Niet, dus.

En dan zie je wat Davringhausen vóór Weimar schilderde, dit Portret van een Man, uit 1912-13 bijvoorbeeld. En wat Davringhausen -die op tijd uit Duitsland weggeraakte- later maakte (hier). Dat oogt allemaal vrijer en speelser en lichter. En dan is de vraag: bestond er effectief zoiets als een Weimartijdsgeest, die maakte dat je, onder de indruk van de gebeurtenissen, zwaar-op-de-handse schilderijen produceerde, die zwanger stonden van de Betekenis? Of was het gewoon een mode, waar Davringhausen zich, eenmaal weg uit München of Berlijn, van losmaakte?

Wie zal het zeggen?

maandag 19 december 2011

Lou de Palingboer



Wat je ook vaak hoort is dat het geloven in wierdo's iets is van economisch onzekere tijden. Als het crisis is, gaat de redenering, dan zoeken mensen houvast en zijn ze bereid goeroes en andere godsdienstige dwazen te volgen.

Was het maar zo eenvoudig. Mensen zijn, vrezen we, altijd bereid om wierdo's te geloven. Welk soort weer de economische barometer ook voorspelt. In de jaren 1960, toen je werkelijk hard moest zoeken om een werkloze te vinden, toen de levensstandaard van zo ongeveer iedereen er op vooruitging, ja ook toen volgden mensen goeroes en godsdienstige dwazen. Eén van de meer interessante was Lou de Palingboer, voor de burgerlijke stand Lou Voorthuijzen, die op de markt stond met, inderdaad, palingen. Lou had naar eigen zeggen een mystieke ervaring gehad en wel op het strand van de Zuiderzee. Daar zag Lou een ster, terwijl hij de woorden "Zie het teken van de Zoon des Mensen" hoorde. Vervolgens was Lou over een poel van drijfzand gelopen, zonder er in weg te zakken. Het was wel duidelijk: Lou was God. En Lou vond mensen genoeg die dat geloofden. Een miljonair schonk hem een villa. Vrouwelijke geloofsgenoten schonken hem hun lichaam.

Omdat Lou God was, kon hij ook niet sterven. Toen dat in 1968 toch gebeurde, poogden zijn volgelingen hem weer tot leven te brengen door op hem te gaan liggen om hem zodoende warm te houden en urenlang "Lou kom terug!" te roepen. Na enkele dagen werd hij alsnog begraven.

De cultus rond Lou ging door, minstens tot 2005, toen Lou's echtgenote stierf. Die had overigens een sluitende verklaring voor het feit dat Lou, ondanks zijn goddelijke status, toch was gestorven: dat was de schuld van de zondigheid van sommige afvallige volgelingen. De trouwe aanhangers bleven er overigens rekening mee houden dat de onsterfelijk geachte Lou toch nog uit zijn graf zou opstaan.

Het geloven in wierdo's is van alle tijden. Zo zijn mensen.

zondag 18 december 2011

Hond en/in auto



Het is misschien maar beter ook, dat honden niet met de wagen rijden. Het probleem met honden is immers dat ze veel te gemakkelijk worden afgeleid. Maar eigenlijk kun je ze dat niet eens kwalijk nemen. Er is ook gewoon zoveel te zien buiten. Honden hebben gelijk.

Ter illustratie: een aandoenlijk filmpje. Honden in de auto. In slo-mo. Vijf minuten puur geluk (filmpje).

Het prentje: via daviddb. Het filmpje: via the daily dish.

zaterdag 17 december 2011

Elsie staat met alles


Wat je Elsie Bolcar moet nageven: ze staat beeldig met een badpak.

En vermoedelijk nog een goed karakter ook. En een warme persoonlijkheid. Ongetwijfeld. Dat zie je.

Het prentje: Elsie Bolcar, New Jersey, 1954, via What makes the pie shops tick.

vrijdag 16 december 2011

Elsie Bolcar


Het prentje: Elsie Bolcar, New Jersey, 1954, via What makes the pie shops tick.

Yep, Elsie Bolcar. Die Elsie. Hoe zou het daar nog mee zijn? Zat ze maar op facebook of twitter. Dan konden we het haar vragen.

donderdag 15 december 2011

Niemand thuis, Blackie


Black Eyed Dog

A black eyed dog he called at my door
The black eyed dog he called for more
A black eyed dog he knew my name
A black eyed dog he knew my name
A black eyed dog
A black eyed dog.

I'm growing old and I wanna go home
I'm growing old and I don't wanna know
I'm growing old and I wanna go home.

A black eyed dog he called at my door
A black eyed dog he called for more.


Nick Drake, Black Eyed Dog, (filmpje)
Niemand thuis, Blackie. Ga weg. Vort!

Het prentje: via mrkimlizzie.

woensdag 14 december 2011

Boulevard Richard-Lenoir


Dit moet het dan zijn, 132, Boulevard Richard-Lenoir, het appartementsgebouw waar meneer en mevrouw Maigret wonen. Eerst in een flatje op de derde verdieping, later nemen de Maigrets ook een aanpalend appartement over, waarna er één geheel van wordt gemaakt.

In de stad, maar blijkbaar ook wat rustiger: als het raam openstaat horen de Maigrets "het ruisen van de bladeren aan de bomen" (Maigret komt te laat) en "het gepiep van de mussen" (Maigret en de zakkenroller).

Het prentje: via Murielle Wenger.

dinsdag 13 december 2011

Chubby en Fats


En dan blijk je de hele tijd door het leven te zijn gestapt zonder ooit deze, als je hem doorhebt, zo vanzelfsprekende link te leggen: de artiestennaam Chubby Checker vormt gewoon een doorslagje van die van Fats Domino. Ernest Evans (prentje), kippenplukker uit Philadelphia, was net als zijn idool enigszins aan de mollige kant. Op zoek naar een artiestennaam deed Ernest niet veel moeite: in plaats van "Fats" werd het "Chubby" en in plaats van het gezelschapsspel domino koos hij voor de denksport dammen ("Checker"). Vandaar.

Het volstond, om dat te weten, Nik Cohn's, Awopbopaloobop Alopbamboom, te hebben gelezen. Uit 1969 en ook toen, verneem je, was vroeger beter: nooit werd er mooiere popmuziek gemaakt dan in 1964 en 1965, aldus Cohn. Dat plaatst de dingen in perspectief.

maandag 12 december 2011

Elektriciteit


Op school, net als iedereen, geleerd dat elektriciteit iets is met elementaire deeltjes, protonen en elektronen, die -ja, wat precies- alleszins iets doen waardoor, als je op de lichtknop duwt, de lamp begint te branden.

En dan besef je plots dat ze je iets hebben wijsgemaakt. Elementaire deeltjes die de wasmachine doen draaien en maken dat de televisie werkt? Kom nu, dat gelooft toch niemand. Elektriciteit is, zoals het prentje bewijst, gewoon het werk van een reusachtige man die er eigenhandig voor zorgt dat de lampen branden en de espressomachine kopjes koffie levert. Als je er over nadenkt: logisch ook. Een reus, die voor stroom zorgt, daar kun je je iets bij voorstellen. Elementaire deeltjes! Pffff.

Op school maken ze je maar wat wijs. Zonde van de tijd.

Het prentje: via boingboing.

zondag 11 december 2011

De leeuwenjager


Het is moeilijk kiezen wie er het indrukwekkendst uitziet: de leeuw of de jager. Edouard Manet (1832–1883) schilderde in 1881 het portret van de ontdekkingsreziger, uitvinder, wapenhandelaar, vuurwerkmaker en jager op groot wild, Eugène Pertuiset.



De kans is groot dat Manet zich daarbij bediende van bovenstaand gefotografeerd portret. Zowel leeuw als jager zien er op die foto veel minder indrukwekkend uit. Wat de leeuw betreft behoeft dat weinig uitleg: het is moeilijk heldhaftigheid uit te stralen wanneer je tot vloerkleed bent gereduceerd. Maar wat is er gebeurd met de jager?

Het heeft wellicht met het leeuwenjagerskostuum te maken. Geschilderd heeft dat, zeker met die grote vergulde knopen en dat witte boordje, iets van de zwart-lakense pakken die de Nederlanders uit de Gouden Eeuw droegen en die je kent van, bijvoorbeeld, de schilderijen van Rembrandt of Hals. Maar gefotografeerd blijkt zo'n pak bijzonder onflatteus. Wat geschilderd nog een interessante plooi lijkt, ziet er op foto bijvoorbeeld al gauw gewoon gekreukt uit.

De moraal: als je de kans ziet, laat je veeleer schilderen dan fotograferen. Of draag alleszins geen zwart-lakens leeuwenjagerskostuum. Of nog beter: hou je ver van het leeuwenjagen. Nergens voor nodig.

(Het verhaal van Manet en de leeuwenjager is door Olivier Rolin tot een roman bewerkt. En die is nu ook in vertaling verschenen.)

zaterdag 10 december 2011

Onbekende duim



"But is one familiar with one's tumbs? I mean if one were suddenly confronted with them, detached as it were, would one recognize them? In looking at my own, they do not somehow seem terribly identifiable. Even two spots under the skin which I think must be ancient wounds involving pen and ink I only notice because of scrutiny, and presumably they must have been there for years. What an abyss I seem to have opened up at my feet? Are they my feet? They are looking rather red and podgy and boneless, and I would just as soon they weren't mine. It is necessary to go into French. Au secours!"

Edward Gorey aan Peter F. Neumeyer, in Floating Worlds. The Letters of Edward Gorey & Peter F. Neumeyer, Pomegranate press, San Francisco, 2011.
Wie Edward Gorey niet kent, kan beter eerst naar de prentjes kijken (hier). Zo, nu weten we waarover we praten. Gorey en Neumeyer maakten samen kinderboeken. En correspondeerden. Wonderlijke brieven. Soms enigszins kop en staart ontberend, maar net daardoor nog wonderlijker. Ze schrijven over de boeken die ze lezen, over tekeningen die ze mooi vinden, over Japan, over pannenkoeken en over, ja, wat niet. Uitermate geweldig is dat ze ook de enveloppes afdrukken waarin Gorey zijn brieven verstuurde (zie prentjes).

En nu gaan we verder lezen.

vrijdag 9 december 2011

Vrij lezen


Net wanneer je denkt, nu is het toch lang geleden dat we nog iets van Dr. Samuel Johnson hebben gehoord, dan is ie er weer. Met vandaag een pleidooi voor vrij lezen:
“A man ought to read just as inclination leads him; for what he reads as a task will do him little good.”
Zoals steeds: spot on, Dr. Johnson.

Het prentje: Dr. Johnson (rechts) op wandel met, uiteraard, de met geen stokken te verjagen James Boswell.

donderdag 8 december 2011

Motty


Olifanten komen in soorten. De ene soort woont in Afrika, de andere in Azië. De ene soort noemen we dan ook de Afrikaanse olifant (Loxodonta africana), de andere de Indische of Aziatische (Elephas maximus). Niets belet beide soorten om samen voor nageslacht te zorgen. Behalve dan de afstand: in de natuur komen beide soorten elkaar nooit tegen. In de zoo is afstand echter van geen tel meer. En het vreemde is dan ook dat er maar één keer een jong werd geboren uit een ontmoeting tussen vertegenwoordigers van beide soorten.

In 1978 beviel de Aziatische olifant Sheba van een kalfje dat de naam Motty meekreeg (prentje). Vader was een Afrikaanse olifant, Jumbolino. Motty bleek, volgens biologen, in zich eigenschappen van beide soorten te verenigen. Dat beloofde veel goeds. Jammer genoeg stierf Motty al na twee weken, als gevolg van maagproblemen (meer hier).

Ja, sorry, het kan niet alle dagen feest zijn.

woensdag 7 december 2011

Dame van ijzer


In de reeks Verkeerde Voorkeuren, vandaag: Margaret Thatcher. We gaan daar niet flauw over doen: we kijken met meer dan gewone anticipatie uit naar The Iron Lady, de film over Margarets leven, met -redelijk fantastisch vooruitzicht- Meryl Streep als Margaret haarzelve (prentje). Voor wie net als wij ongeduldig wordt, alvast twee trailers (kort en langer).

We blijken overigens niet de enige te zijn met die verkeerde voorkeur. Christopher Hitchens is van dezelfde overtuiging. In een bespreking in de London Review of Books van een boek over, jawel, spanking (!) laat hij, wat de aard van zijn gevoelens betreft, wel heel erg in zijn kaarten kijken. Hij beschrijft een merkwaardige ontmoeting met Mrs. T:
On one point of fact, too abstruse to detail here, I was right (as it happens) and she was wrong. But she would not concede this and so, rather than be a bore, I gave her the point and made a slight bow of acknowledgment. She pierced me with a glance. ‘Bow lower,’ she commanded. With what I thought was an insouciant look, I bowed a little lower. ‘No, no – much lower!’ A silence had fallen over our group. I stooped lower, with an odd sense of having lost all independent volition. Having arranged matters to her entire satisfaction, she produced from behind her back a rolled-up Parliamentary order-paper and struck – no, she thwacked – me on the behind. I reattained the perpendicular with some difficulty. ‘Naughty boy,’ she sang out over her shoulder as she flounced away. Nothing that happened to the country in the next dozen years surprised me in the least.

dinsdag 6 december 2011

Radiografisch bestuurd


Wowie! Een radiografisch bestuurde speelgoedbus! Die goede Sint, toch.

(Zo meteen even bellen naar het werk dat we vandaag jammer genoeg niet kunnen komen. Wij zijn, wat zullen we ze zeggen, euh, een Beetje Ziekjes. Kuch. Hoest. Ja, dat klinkt wel overtuigend.)

Wowie! Een radiografisch bestuurde speelgoedbus! En een hele dag om alle mogelijkheden ervan uit te testen. Wowie!

Het prentje: via Nationaal Archief.

maandag 5 december 2011

Edward Makuka Nkoloso


De geschiedenis wordt geschreven door de overwinnaars. En dus gaat het, als de geschiedenis van de ruimtevaart wordt belicht, altijd maar weer over Russen en Amerikanen. Maar daardoor vergeten we de pioniersrol van Zambia.

Inderdaad, in 1964 richtte Edward Makuka Nkoloso, leraar wetenschappen op een Zambiaanse middelbare school, zich tot de wereldgemeenschap. Hij had een revolutionaire nieuwe technologie bedacht, waardoor reizen naar de maan en, in één beweging, naar Mars, kinderspel was geworden. Hoe de technologie precies werkt kunnen we niet uitleggen, maar volgens de Lusaka Times (meer hier) kwam het neer op:
"using a catapult-inspired “firing system” to send a 10×6 aluminum and copper rocket holding ten Zambians and a 17-year-old African girl (and her cat) to Mars".
Nkoloso ging er van uit dat hij in 1965 al op de maan kon zijn: "All he needed was $700 million from UNESCO to fund the project".

Die 700 miljoen kwam er natuurlijk niet. Daar zullen Russen en Amerikanen wel een handje in hebben gehad. Het Zambiaanse ruimtevaartprogramma zag er nochtans veelbelovend uit, aldus opnieuw de Lusaka Times:
"In a newspaper editorial, Nkoloso claimed to have studied Mars for some time from telescopes at his “secret headquarters” outside Lusaka, and announced that the planet was populated by primitive natives. (He graciously added that his missionaries would not force the native Martians to convert to Christianity.)"
Dat krantenartikel staat overigens boven dit stuk afgedrukt, ten behoeve van wie geïnteresseerd is in de échte ruimtevaartgeschiedenis.

(We werden op het Zambiaanse ruimtevaartprogramma geattendeerd via Futility Closet. Waarvoor uiteraard dank.)

zondag 4 december 2011

Dr. Socrates


In de reeks Jeugdhelden Waar Het Slecht Mee Afliep, vandaag Sócrates Brasileiro Sampaio de Souza Vieira de Oliveira, zeg maar Socrates.

Socrates was de briljante aanvallende middenvelder van het Braziliaanse nationale team in de tweede helft van de jaren 1970 en de vroege jaren 1980. Socrates straalde natuurlijk gezag uit, op het veld en daarbuiten. Socrates combineerde zijn voetballoopbaan niet alleen met een opleiding tot geneesheer, maar bovendien nam hij ook deel aan de strijd tegen de dictatuur in zijn land. Socrates slaagde er zelfs in zijn collega's voetballers -niet echt een gepolitiseerde beroepsgroep- op het veld T-shirts te laten dragen die opriepen tot het herstel van de democratie. Socrates dweepte met Castro, Guevara en John Lennon. Het was, in die tijd, moeilijk geen fan te zijn van Socrates.

En later lees je dan dat diezelfde Socrates, die zo ongeveer het dichtst leek te benaderen wat je als jongen ook wel had willen worden, zijn hele loopbaan met een drankprobleem had af te rekenen. En dat hij later, als dokter, ook stevig bleef doordrinken en daardoor vakkundig zijn lever en zijn algehele fysieke conditie om zeep hielp. In augustus dit jaar werd hij dringend opgenomen in het ziekenhuis voor een maagbloeding (BBC, 27.08.2011) en deze week werd hij opnieuw in kritieke toestand het hospitaal binnengebracht omwille van een darminfectie (Voetbal International, 3.12.2011).

Voor het geval het -laat ons hopen van niet- slecht afloopt met Socrates, wat filmpjes: Socrates scoort op het WK van 1982 tegen de USSR (filmpje) en tegen Italië (filmpje).

zaterdag 3 december 2011

La Petite Aroma


En terecht natuurlijk, dat bezwaar. Het moet een beetje van twee kanten komen: een bordeel naast de kerk en iedereen zou zeuren. Om het met een vergelijking uit de kerkelijke sfeer samen te vatten: gelijke monniken, gelijke kappen.

Voor wie wel eens in Sydney komt: de website van La Petite Aroma (interessante naam, overigens) is weliswaar nog in aanbouw, maar ze verzekeren potentiële klanten nu al dat je er meisjes van alle continenten kunt ontmoeten. Vrede en vriendschap onder de volkeren: daar kun je niet tegen zijn.

Het krantenbericht: via criggo.

vrijdag 2 december 2011

Darwin's wormen


Er is zoveel dat Darwin sympathiek maakt. Neem nu bijvoorbeeld Darwin's verhouding tot de eenvoudige worm:
"Darwin, charmingly, kept pots of worms in his study in order to carry out experiments on them. He tried to discover for instance whether they were sensitive to light and sound. Darwin would wander into his study and play a succession of musical instruments to the worms and observe their reactions. He records that the worms took no notice 'of the deepest and loudest notes of a bassoon', and he concludes that they are deaf. He was also found to be playing a C on the piano to ascertain if they reacted to vibrations."

Tom Hodgkinson, Brave Old World. A Practical Guide to Husbandry, or the Fine Art of Looking After Yourself, Hamish Hamilton, Londen, 2011.

donderdag 1 december 2011

Orwell's kippen


Ach, moet je maar denken, het is overal iets. Zo legden bijvoorbeeld George Orwell's kippen niet zoals van hen werd verwacht. En dat zat Orwell blijkbaar hoog, vermits de tegenvallende eierenproductie het enige was dat hij in de laatste week van november 1938 in zijn dagboek noteerde:
22.11.38: Two eggs.
23.11.38: One egg.
25.11.38: Two eggs.
28.11.38: One egg.
29.11.38: Two eggs.
30.11.38: One egg.


Uit: George Orwell, Diaries, Londen, Harvill Secker, 2009.

woensdag 30 november 2011

Piraat Bob


Waarom toch altijd weer die George Harrison vragen lezers zich wel eens af. Wel, dat zich afvragende lezers, hierom bijvoorbeeld: George Harrison te gast in de show van Eric Idle. (filmpje).

George Harrison als Pirate Bob, zoals je in de aftiteling kunt lezen.

Het prentje: George Harrison en Eric Idle, fijne mensen.

dinsdag 29 november 2011

Beethoven voor olifanten


Paul Burton zeulde zijn piano helemaal de bergen van Kanchanaburi (Thailand) in om vervolgens Beethoven te spelen voor blinde en gepensioneerde olifanten (filmpje). Het hele bericht is na te lezen in de Chiangrai Times.
Paul said: ‘It was a 50th birthday present to myself, my wife and I have been working with blind elephants for many years, and I thought it might be something they would enjoy to listen to.
Zo'n mens verdient de hemel.

maandag 28 november 2011

Gerrit Noordzij


Spectaculair onspectaculair, zo kun je de boekontwerpen van Gerrit Noordzij omschrijven. Sinds jaar en dag verzorgt Noordzij de boeken van uitgeverij Van Oorschot. Op het eerste gezicht zien alle Noordzij's er hetzelfde uit. Als je beter kijkt is het iedere keer, met precies dezelfde elementen, toch weer net helemaal anders. Noordzij is uiteraard het meest bekend van de Russische Bibliotheek van Van Oorschot: boeken die het dichtst het ideaalbeeld benaderen van hoe boeken er moeten uitzien.

En nu heeft Gerrit Noordzij de Laurens Janszoon Costerprijs gewonnen, de tweejaarlijkse oevreprijs voor wie veel goeds heeft gedaan voor het boek. Gefeliciteerd, natuurlijk.

Mooi is dat ze in de krant (De Volkskrant, 26.11. 2011) nog even een fantastisch citaat van Gerrit Noordzij onder de aandacht brengen: "Alles dat belangrijk is heeft een kleine oplage". Zo is het maar net.

Het prentje: voor wie, als gevolg van een ernstige oogziekte of omwille van levenslange ballingschap in de Gobiwoestijn, nog nooit boekontwerpen van Noordzij heeft gezien, bij wijze van voorbeeld, Noordzij's eigen boekje De handen van de Zeven Zusters. Noordzij's typografie bouwt overduidelijk voort op het handschrift. Noordzij is ook handschriftdeskundige: zo bestudeerde hij een 15de eeuws kloostermanuscript en ontdekte dat er destijds minstens zeven verschillende zusters aan hebben meegeschreven. Dat soort dingen wil een mens gewoon weten.

zondag 27 november 2011

Derde been


Indrukwekkende voetbalwijsheid van Christoph Daum, de nieuwe trainer van Club Brugge: ‘Wenn der Kopf richtig funktioniert, dann ist er das dritte Bein' – Als het hoofd goed werkt, dan is dat het derde been (De Standaard, 26.11.2011).

En dan moet je natuurlijk onwillekeurig denken aan het onsterfelijke Jake the Peg (with an extra leg): helemaal uit 1969, Rolf Harris (filmpje).

zaterdag 26 november 2011

Adam Smith spreekt


Pamela Holvoet, onze redacteur economie, is er gisteren via paranormale weg in geslaagd in contact te treden met de geest van Adam Smith, de grootste der economen. De verbinding was niet zo goed en bovendien stond in het hiernamaals pizza op het menu en dan is het altijd dringen in de kantine en dus had Adam Smith niet zoveel tijd, maar, gevraagd naar zijn mening over de eurocrisis en de ratingverlaging van België, liet de auteur van The Wealth of Nations zich ontvallen:
All money is a matter of belief.
En dat is, als je er over nadenkt, inderdaad de essentie van de zaak.

Bedankt Pamela en bedankt natuurlijk ook Adam. En laat de pizza smaken!

Het prentje: de steen die de vermoedelijke begraafplaats van Adam Smith markeert, Canongate Kirkyard, Edinburgh.

vrijdag 25 november 2011

E Pluribus Unum


We hebben gewacht tot na Thanksgiving om dit bericht met de wereld te delen, kwestie van onze Amerikaanse vrienden niet te schofferen op wat voor hen zo goed als een nationale feestdag is. Waarover gaat het? Over de Amerikaanse nationale spreuk: E Pluribus Unum, of "uit velen, één".

Waar komt die spreuk vandaan? Onwillekeurig verwacht je dan één of ander klassiek traktaat of één van de grote Romeinse redenaars. Bijna goed. De Amerikaanse nationale leuze komt uit een ... Romeins keukenrecept. Uit het recept voor een soort van pesto, om precies te zijn:
'E Pluribus Unum' is likely derived from a recipe found in a once famous poem often attributed to Virgil, 'Moretum'. The poem describes a farmer making something rather like pesto: he pestles together cheese and garlic and herbs and oil, and sees that, though the whole is something quite new, each little green or cheesy bit doesn't completely blend in but keeps its own character. Out of many, one - without betraying the many." (New Yorker, 21.11.2011)
Het prentje: een échte Romeinse kleurplaat. Afprinten op groot formaat en vanavond met de kleurpotloden aan de slag. Leuk!

donderdag 24 november 2011

Peregrine Carruthers


Wat dan weer minder mensen weten dan je zou verwachten:
"Ian Fleming, both a secret agent and a bird-watcher, borrowed the name James Bond from the author of a manual called 'Birds of the West Indies'". (The New Yorker, 24.10.2011)
Meer over de ornithologist in kwestie: hier.

Over die naamkeuze verklaarde Fleming: "I wanted the simplest, dullest, plainest-sounding name I could find, and 'James Bond' was much better than something more interesting, like 'Peregrine Carruthers.' Daar is natuurlijk wel iets van. "The name is Carruthers. Peregrine Carruthers" klinkt inderdaad enigszins, eh, anders.

woensdag 23 november 2011

Regeringswerk


Als een kwestie zo complex wordt dat het lijkt alsof je er nooit meer uitgeraakt, kan het de moeite zijn om de vraag te stellen: waarover gaat het eigenlijk ook al weer? Zo bijvoorbeeld: zo'n regering, wat moet die eigenlijk doen? Sydney Smith (1771-1845), Engels publicist, vatte destijds, ten behoeve van vermoeide onderhandelaars, kernachtig samen wat de essentie van het regeringswerk is:
"What is the object of all government? The object of all government is roast mutton, potatoes, claret, a stout constable, an honest justice, clear highways, a free chapel." (Geciteerd in A.N. Wilson, The Victorians, Londen, 2002.)
Dat, vrienden regeringsonderhandelaars, is de kern van de zaak. En nu weer aan de slag!

Het prentje: Henry Perronet Briggs, Sir Sydney Smith, 1840. Sydney Smith is overigens ook de auteur van een recept voor salad dressing op rijm! (hier)

dinsdag 22 november 2011

Waaslandwolf


Altijd leuk wanneer je weer iets hoort van een oude bekende: de Waaslandwolf is weer opgedoken (De Morgen, 21.11.2011).

Navraag leert echter dat achter dit nieuwsbericht een klein familiaal drama schuilgaat. Nadat ze al een tijdje iets moois hadden met elkaar, waren de Waaslandwolf en de Ardense Zwarte Panter uiteindelijk gaan samenwonen (meer hier). Dat ging een hele tijd goed, tot de relatie spaak liep op de afkeuring vanwege de omgeving. Nogal wat andere zwarte panters vonden het maar niets dat hun Ardense collega samenhokte met een niet-soortgenoot. De voortdurende roddel en achterklap eisten hun tol. "Je kunt wel blijven zeggen, we trekken ons er niets van aan, maar op den duur ben je de hele tijd bezig met elkaar uit te leggen dat je je er niets van aantrekt. Dat is geenszins bevorderlijk voor de relatie", aldus de Waaslandwolf. "We blijven goede vrienden, maar we willen even wat afstand nemen en elkaar de ruimte geven om de dingen op een rijtje te zetten", verklaarde de Ardense Zwarte Panter.

Toch jammer dat er nog zoveel misverstanden en vooroordelen bestaan tussen de verschillende diersoorten.

Het prentje: Eugène Verboeckhoven (1798-1881), De wolf, z.j.