dinsdag 21 mei 2013

De weduwe Couderc


Vandaag debatteren we over de vraag: "voor wie moeten we supporteren in de zaak van de weduwe Couderc". Maar die kwestie kan wellicht wat toelichting gebruiken.

La veuve Couderc is één van de zogeheten romans durs of psychologische romans van Georges Simenon. De weduwe Couderc trad destijds als veertienjarige in dienst bij de oude boer Couderc. Aldra werd ze door zoon Couderc bezwangerd en nam ze stukje bij beetje het boerenbedrijf in handen. Inmiddels is haar echtgenoot gestorven -vandaar het weduwschap- en is de zoon uitgezwermd. De weduwe blijft achter en houdt, met de oude boer, die na een beroerte stom en doof is geworden, de zaak recht. Naast het erf wonen de twee schoonzusters, die wat blij zijn dat de weduwe zich over de oude boer en de boerderij ontfermt.

En dan verschijnt op een dag Jean. Net ontslagen uit de gevangenis, voor de moord op een man die aanhield met zijn vriendinnetje. Jean is van het type van niet veel zeggen en hard werken. In geen tijd hebben hij en de weduwe de boerderij weer helemaal op orde en er worden zelfs nieuwe machines gekocht en plannen gesmeed over verdere uitbreiding. Jean deelt bij momenten het bed met de weduwe. Dat zint de schoonzusters niet. Die spannen samen om vader -en daardoor de erfenis- in hun kamp te krijgen.

Stoorzender: nichtje Félicie. Die blijkt enigszins los van zeden te zijn.Jean houdt afstand, maar je weet dat het er van gaat komen en dat het slecht zal aflopen. De weduwe vreest dat ook en wijkt geen moment van Jean's zijde.Tot ze na een ruzie met de schoonzusters een klap op het hoofd krijgt en langere tijd het bed moet houden.

Als in de beste tragedies trekt het noodlot zich onafwendbaar op gang. Félicie en Jean rollen in het hooi, de weduwe weet dat het is gebeurd en houdt niet op Jean daarover aan het hoofd te zeuren. Jean weet dat hij zijn beheersing gaat verliezen en dat gebeurt dan ook. Jean slaat de weduwe dood en wacht gelaten op de gendarmes en op het onvermijdelijke schavot.

Wat zo geweldig is aan Simenon is dat je het verhaal kunt vertellen vanuit het perspectief van elk van de slachtoffers en allemaal hebben ze gelijk: de weduwe, Jean, Félicie, de schoonzusters. Simenon oordeelt niet. Iedereen heeft zijn of haar goede redenen. En iedereen doet dingen en die hebben gevolgen.

De beste van Simenon zijn zeker zo goed als de beste van Camus. En de beste van Camus zijn zeer goed.

Het prentje: ook verfilmd met Alain Delon en Simone Signoret. Dat moet vonken geven.

Geen opmerkingen: