woensdag 1 oktober 2008

Driearmig, éénogig, lichtgevend


Dat we hier vandaag nog allemaal zijn en ons nog de luxe kunnen veroorloven ons druk te maken over onze spaarcentjes, hebben we te danken aan Stanislav Petrov. Zonder Petrov zaten we hier niet. Zonder Petrov geen internet, geen Champions League, geen Britney Spears of Yves Leterme. Zonder Petrov was er niets meer van enige betekenis na 26 september 1983.

Op 26 september 1983 was Stanislav Petrov van wacht op de Serpukhov-15 bunker, nabij Moskou. Vanuit die bunker hield Petrov de radarschermen in het oog. Meestal was dat een fijn baantje. Lekker binnenzitten, terwijl je maten buiten in regen en sneeuw rondmarcheerden. Petrovs taak bestond er in, in geval van een Amerikaanse nucleaire aanval, zijn superieuren daarvan te verwittigen, zodat het systeem van automatische nucleaire terugslag in werking werd gesteld. En omdat niemand echt verwachtte dat de Amerikanen ooit zo stom zouden zijn om de hele wereld op te blazen, had Petrov het daar best wel naar zijn zin in de Serpukhov-15 bunker, nabij Moskou.

Tot er op die 26ste september 1983, even na middernacht, ineens de melding op de schermen verscheen dat er een Amerikaanse kernrakket op weg was naar Moskou. Erg veel tijd om die melding te controleren had Petrov niet. Toch besloot hij, helemaal tegen de instincten van de Sovjetsoldaat in, zijn gezond verstand en niet de computer of het boekje te volgen. Petrov oordeelde dat het om een vals alarm ging. Daardoor redde Petrov de wereld.

Had Petrov het boekje gevolgd, dan zaten we hier niet. Had Petrov naar de computer geluisterd, dan waren een paar minuten later vanuit de Sovjet-Unie intercontinentale kernraketten vertrokken en werden, nog enkele minuten later, ook de Amerikaanse kernwapens afgeschoten. Dan liep ons eventuele nageslacht er bij met een arm meer en een oog minder en gaf het licht in het donker. Dan was de hele wereld nu nucleair puin. Geen internet, geen Champions League, geen Britney Spears of Yves Leterme: niets van al die leuke dingen die de mensheid pas na 1983 hebben verblijd.

De mensheid heeft dus bijzonder veel te danken aan Stanislav Petrov. Zijn superieuren van toen waren echter niet zo opgezet met Petrovs actie. Petrovs beslissing noodzaakte een grondige doorlichting van het early warning system van de Sovjet-Unie. En dat bleek niet zo geweldig te werken. Nogal wat koppen rolden. Officieel kreeg Petrov nog wel een handje van de baas van de Luchtverdedigingsdiensten. Maar omdat teveel hoger geplaatsten in hun hemd werden gezet, werd besloten Petrov uit te rangeren. Officieel omdat zijn papierwerk niet in orde was: hij had vergeten het incident op de geijkte bureaucratische manier te melden.

Petrov geniet nu van zijn ongetwijfeld welverdiend pensioen in het Russische plaatsje Fryazino. Hij werd de afgelopen jaren een paar keer uitgenodigd naar de VS om daar geloofd en geprijsd te worden. Volgend jaar komt er een film over zijn dappere daad.

Sprekend is natuurlijk de reactie van de huidige Russische machtshebbers: die minimaliseren het belang van Petrovs actie. Zo'n vaart had het niet gelopen, beweren ze. Hebben die geluk dat ons driearmig, éénogig en lichtgevend-in-het-donker nageslacht er niet is om ze tegen te spreken.

Petrov blijft er rustig bij, lees je op wikipedia: "All that happened didn't matter to me — it was my job. I was simply doing my job, and I was the right person at the right time, that's all. My late wife for 10 years knew nothing about it. 'So what did you do?' she asked me. I did nothing."

(Het prentje: wellicht was ook deze dan de lucht in gegaan, eentje van de eerste generatie mobiele intercontinentale kernraketten van de Sovjet-Unie, de RT-20P. Nu ergens in de Kazakstaanse velden wegroestend of, veel erger, op het punt gestolen te worden door de Oezbeekse maffia, om vervolgens op te duiken in de bergen van Afghanistan, klaar om op Brussel of Parijs te worden gericht. Ja,ja, wij zijn het zonnetje in huis.)

Geen opmerkingen: