donderdag 9 oktober 2008

Little Short Jacket


Niet voortvertellen, maar we vinden het helemaal geen goed idee om steeds meer Engels in het onderwijs te gebruiken. Uiteraard moeten onze lieve kleinen hun weg kunnen vinden in de geglobaliseerde wereld van de toekomst en, uiteraard, is een mondje Engels daarbij wel nuttig. Maar dat Engels krijgen ze zo wel aangeleerd, op school en daar buiten. Leer ze liever hoe ze zich zo goed mogelijk in het Nederlands kunnen uitdrukken. Dan volgt de rest wel.

Daarom waren we blij verrast toen een tijdje terug de direct betrokkenen, de studenten, van zich lieten horen. Een ondoordachte verengelsing van het hoger onderwijs is "drempelverhogend en kwaliteitsbedreigend", meent VVS, de Vlaamse overkoepelende studentenbeweging. Niet alleen omdat niet alle studenten gelijk aan de start komen, ook omdat we de mate waarin docenten de taal van Shakespeare beheersen, niet mogen overschatten.

Docenten beschikken vaak niet over de juiste talenkennis om de leerstof goed over te brengen in een andere taal dan het Nederlands. Bovendien kunnen ze zich minder helder en nauwkeurig verwoorden. Ze hebben meer voorbereidingstijd nodig en kunnen minder goed ingaan op onvoorbereide aspecten. Voor studenten is het moeilijker om de leerstof even diepgaand te doorgronden als deze in een andere taal wordt aangeleerd.

Inderdaad. Hoe sterven talen uit? Doordat steeds meer sprekers menen dat ze die taal niet meer nodig hebben. Als een voldoende aantal sprekers kiest voor een taal van een groter bereik, dan neemt de druk toe op de overblijvende sprekers om ook naar die grotere taal over te schakelen. Waarom zou je nog investeren in een ten dode opgeschreven kleine taal, waarom zou je je kroost niet aanmanen zich de grotere taal eigen te maken, waarom zou je niet meteen je onderwijs in die grotere taal inrichten? En voor je het weet is het gedaan met de kleine taal.

In Nederland worden nagenoeg alle universitaire opleidingen in het Engels gedoceerd. En wat zie je? Jaar na jaar zijn er meer middelbare scholen die ook op Engels overschakelen. En ook steeds meer lagere scholen gebruiken Engels. Het wachten is op de eerste kleuterschooltjes waar ze de kleine Gijsjes en Mereltjes in het Engels toespreken. On your potties, little ones! No, Hanneke, it is not a good idea to stick your finger in the stopcontact. And now we will sing all together about Little Short Jacket.

Ons moet je uiteraard niet geloven. Morgen kan je je eigen mening vormen. In het Vlaams Parlement wordt over het thema -Het Nederlands in het Hoger Onderwijs- een studiedag georganiseerd. Misschien zelf gaan luisteren om je een mening te vormen.

Maar wij koesteren onze vooroordelen en dus ook de kleine talen. Binnenkort een film die alvast onze sympathie wegdraagt: The Linguists, over twee taalwetenschappers die de wereld afreizen om de laatste sprekers van uitstervende talen te registreren.

En nog mooier: op 18 oktober wordt in Lulea, Zweden, Liet Lavlut georganiseerd, het Eurovisiefestival voor de minderheidstalen. Eurosong, maar dan in het Fries, het Baskisch, het Galicisch,het Friulisch. De deelnemers lijken om ter geweldigst: er is de groep Surunmaa, die tango speelt in het Mienkieli, de Finse minderheidstaal uit het noorden van Zweden. Er is, uit Wales, de reggaegroep Yr Annioddefol. En uit Noorwegen, Elin Kaven, de vertegenwoordigster van de Sami, die blijkbaar ook wel eens een vrolijk nummertje buikdansen ten beste geeft. Hier een sfeerbeeld van de Friese preselectie.

Eat your heart uit, Eurovisiesongfestival.

Geen opmerkingen: