Vandaag precies vijftig jaar geleden, op 5 december 1957, legde Miles Davis de laatste hand aan de opname van de soundtrack voor Ascenseur pour l'échafaud (in het Nederlands: Lift naar het schavot) van Louis Malle. En dat is om verschillende redenen iets om even halt bij te houden.
Ascenseur pour l'échafaud dateert uit de periode toen een film vanzelfsprekend tegelijk artistieke ambities kon hebben en een breed publiek boeien. Waarover gaat het? Julien Tavernier pleegt de perfecte moord. Dat is althans de bedoeling. Hij ruimt zijn baas uit de weg, met de medewerking van diens vrouw, zijn minnares. Dat gebeurt op een uiterst uitgekiende wijze, waarover we niets vertellen, om de pret niet te bederven. Maar dan gaat het mis. Wanneer hij het gebouw verlaat, blokkeert de lift. En Julien zit vast. En passant wordt zijn geparkeerde wagen gestolen door een een jeugdige patser, die indruk wil maken op zijn liefje. Patser en liefje veroorzaken een auto-ongeluk, waarbij twee Duitse toeristen omkomen. En onderwijl dwaalt de minnares, gespeeld door Jeanne Moreau, radeloos door de straten, er van overtuigd dat Julien haar in de steek heeft gelaten. Over hoe het allemaal afloopt bewaren we het zwijgen. Maar het blijft ongemeen spannend tot het einde.
Wat de film zo speciaal maakt is, wat je bij gebrek aan een beter woord, de existentialistische sfeer kan noemen. Louis Malle lijkt te suggereren dat mensen weliswaar de hele tijd keuzes maken, maar dat, in een absurd universum, ze het resultaat daarvan helemaal niet in de hand hebben. De muziek van Miles Davis versterkt die suggestie. De muziek klinkt -en hier schieten, zoals dat heet, woorden helemaal te kort- alsof je om halftwee 's nachts, in een vreemde stad, in een kale hotelkamer zit en moet constateren dat je blijkbaar niets beters te doen hebt dan naar buiten te kijken, naar natte trottoirs, naar geparkeerde auto's, naar de weerkaatsing van het licht van de straatlantaarns.
Misschien toch maar beter zelf luisteren. Dat kan al voor belachelijk weinig geld. In de spotgoedkope Jazz in Paris-reeks vind je een ingekorte versie van de soundtrack. Net geen zes euro: koop er gerust een stuk of tien en deel ze uit voor de kerst. Wat meteen het vraagstuk van de eindejaarsaankopen aanzienlijk eenvoudiger maakt.
En net toen dit stukje af was vallen we, al surfend, op de site van een Nederlandse blogger, Keep Swinging, die vandaag ook berichtte over de vijftigste verjaardag van Miles' soundtrack. Met mooie foto's en filmpjes erbij. We bow to the master: een stuk indrukwekkender dan wat wij er van hadden gemaakt. We nemen ons voor vaker deze site te bezoeken. En hopen van u hetzelfde.
1 opmerking:
Inderdaad een sterke cd. Deze zomer cadeau gekregen van één van mijn beste vrienden. In dezelfde reeks zijn er trouwens nog die er mogen zijn. En voor de prijs moeten we het voor één keertje niet laten!
Een reactie posten