Accordeonisme

Het gebeurt niet zo vaak dat in een ernstige muziekencyclopedie (Grove's Dictionary of Music and Musicians) het geluid van een instrument als "quite the most unpleasant musical sound ever devised" wordt omschreven. Die trieste eer viel in de editie van 1954 van bovenvermeld muzikaal naslagwerk de accordeon te beurt. Oprechte liefhebbers van het instrument in kwestie zijn daarover nog altijd verontwaardigd. Wij dus ook.

Het is met de accordeon als met de gewone volksmens. Voor ongeveer elke bevolkingscategorie bestaat een belangengroep die erover waakt dat dat er niets verkeerds over wordt gezegd. Behalve voor de gewone volksmens. Die kan je zonder problemen uitbeelden als zijnde dom, slecht gekleed, racistisch of vrouwonvriendelijk. Doe hetzelfde met moslims, homo's of gehandicapten, en je hebt een proces aan je been.

Ook over accordeons mag je lelijke dingen zeggen zonder je iets van de gevolgen te moeten aantrekken. Als je zegt dat violen op je zenuwen werken en de klank van een klavecimbel niet wezenlijk verschilt van die van een roestige bak met oude spijkers, sta je voortaan bekend als een cultuurbarbaar. Wie de accordeon uitlacht, geeft zichzelf meteen een brevet van goede smaak en onderscheidingsvermogen.

Het zit ons hoog, zoveel is duidelijk.

Vrijdag verscheen in NRC een bespreking van een ongetwijfeld formidabel boekwerk. Sander Neijnens schreef de geschiedenis van de Stradivarius onder de accordeons: de Giulietti. Kenners worden lyrisch van het karakteristieke Giulietti-geluid. Dat boekje -zo meteen alle gegevens waar je het kan kopen en bestellen- vindt de recensent heel erg mooi en interessant. Fijne wetenswaardigheden over hoe je een accordeon maakt, inspirerende passages over vakmanschap, mooie foto's van handwerkslieden. Maar, merkt de recensent op, jammer dat er ook een CD bij zit. En nu komt het:

"Wat een zenuwenmuziek. Ik betrapte me erop dat ik vooral de oren spitste als de accordeon eindelijk even zweeg. Zo ontdekte ik dat er, voor mij, althans iets bestaat dat nog mooier en mysterieuzer is dan het Giuletti-geluid: de afwezigheid van het Giuletti-geluid."

Sprakeloos zijn we. Maar goed, het leven gaat verder. Alles over het boekje (en de CD) kom je hier te weten. Het is in eigen beheer uitgegeven bij Letter en Beeld, een ambachtelijke boekmaker. Je kunt het kopen in twee specifieke winkels in Tilburg of bestellen via het net. Hier meer informatie, uit het Brabants Dagblad.

De auteur, Sander Neijens, viel voor de accordeon tijdens een optreden, eind jaren tachtig, van Ry Cooder. Niet de gitaar van Cooder maakte de meeste indruk, maar het accordeonspel van Flaco Jimenez (prentje). En daarom een fijn stukje muziek (filmpje) van, inderdaad, diezelfde Flaco Jimenez. En ook nog een interview met Flaco, hier na te lezen. En Flaco's website. Alles voor het accordeonisme.