woensdag 13 augustus 2008

Brede verbanden


Het is een stuk makkelijker om kant te kiezen als je niet te veel van een onderwerp afweet. Dat merk je als je leest -geen goed idee, trouwens- wat mensen allemaal de wereld insturen op de discussiesites van de kranten.

Zo vind je denkelijk nergens ter wereld zoveel Kaukasusspecialisten als hier bij ons. We winnen dan wel geen medailles op de Spelen, maar in Kaukasologie moeten we voor niemand onder doen. Hier te lande weet blijkbaar ongeveer iedereen waarom Georgië en Rusland deden wat ze deden en hadden moeten doen wat ze niet hebben gedaan. Toch knap van ons.

Nog zo'n onderwerp waar Vlamingen alles van af weten is het Midden-Oosten. Opmerkelijk hoe snel we ook daar, telkens er iets gebeurt, de analyses klaar hebben. Opmerkelijk hoe gemakkelijk dan ook weer alle oude clichés bovenkomen. Mensen weten heel erg precies wat het probleem is met de joden. Daaraan herken je trouwens de deskundigen: in een analyse over Israël en de Palestijnen hebben ze het in één beweging over de joden in het algemeen en wordt meteen ook maar georakeld over de joden hier in België, nu en in de jaren dertig. Daaraan herken je de specialisten: die durven brede verbanden leggen.

Een tijdje terug stond er in de Guardian een interessant stuk over een zo goed als vergeten geschiedenis. Toen de staat Israël ontstond repliceerden een reeks Arabische staten daarop met het afpakken van de nationaliteit van hun joodse burgers. Die werden dan later ook uit het land gezet. Dat ging vaak gepaard met relletjes en plunderingen, waarbij soms doden vielen. Landverlaters werden uiteraard niet vergoed voor de bezittingen die ze achterlieten, meer zelfs: ze moesten een document ondertekenen waarbij ze verklaarden af te zien van schadeclaims. Volgens de VN ging het om zo'n 800.000 mensen die statenloos werden en alles kwijt waren.

Geen haar op ons hoofd denkt er aan om die 800.000 te vergelijken met de 700.000 Palestijnen die, ook als gevolg van de stichting van Israël, huis en haard kwijtraakten en vluchteling werden. Het ene leed compenseert nooit het andere. Maar het gaat wel om een stuk geschiedenis dat, denken we althans, al die deskundige meningspuiers jammer genoeg gemist hebben. Als je weet dat een groot deel van die joodse vluchtelingen en hun nazaten vandaag in Israël woont, begrijp je iets beter hoe moeilijk de verhoudingen daar liggen.

Maar goed: het is een stuk makkelijker om kant te kiezen als je niet te veel van een onderwerp afweet.

(Het prentje: Eugène Delacroix, Joods huwelijk in Marokko, 1837–41. Zorgelozer tijden)

Geen opmerkingen: