Dit prentje van Jan Cremer uit 1964 drukt vermoedelijk nog het best het vroegejarenzestiggevoel uit. Het moment net voor het allemaal ging beginnen. Hier en daar hing al iets van andere tijden in de lucht.
Moderne dichters gingen meestal nog schuil achter pak en das. Artistieke meisjes droegen een nette rok en het haar in een pony. En allemaal droegen ze een duffelcoat, waarvoor toen het hippe woord houtje-touwtje-jas werd uitgevonden. Dat zie je op de, uiteraard, zwart-wit foto's van Wim van der Linden. Die zijn nu verzameld in een ongetwijfeld heel erg mooi fotoboek, Wim van der Linden -fotograaf, uitgegeven bij uitgeverij Voetnoot.
Vandaag in de Volkskrant begon Arjan Peters zijn recensie van dat boek erg beeldend. Hij legt uit dat van der Linden, om niet altijd goed te doorgronden redenen, als een gekweld mens door het leven ging:
Misschien vanwege de oorlog -zijn vader was Joods, en in 1943 werd zijn hondje Fikkie op de Middenweg doodgereden. Op het Spinoza Lyceum zat Wim bij Tim Krabbé in de klas, hij had een oom Ab die optrad als clown Flappie, en Simon Vinkenoog trouwde in 1964 met zijn zus Reineke - men kan zich leukers voorstellen, maar de ware oorzaak van Wims gekweldheid lijkt hier almaar niet tussen te zitten.
Zijn kornuit Jan Cremer, die in 1964 door Van der Linden werd geportretteerd op een antieke Harley (neergezet op het Raphaëlplein in Amsterdam) voor de cover van Ik Jan Cremer, die kan in zijn koele kenschets de spijker op de kop slaan: 'Een leuke gozer en goede fotograaf. Maar hij had een complex. Als je hem complimenteerde met zijn foto's was hij niet verbaasd of bescheiden maar terughoudend. Hij was niet trots op zijn werk. (...) Hij zat niet goed in zijn vel.' En ja, als je dan in de jaren zestig in kringen verkeert waar verder iedereen buitengewoon onbescheiden is, apetrots op eigen prestaties, provocerend vrij van complexen én daverend in zijn vel zittend, dan hoeft je oom niet eens clown Flappie te heten om iets van wrevel te gaan voelen.
Schitterend. En meteen begrijp je ook beter de rest van van der Lindens leven. Afbraakbuurten fotograferend, cameraman, uitvinder van time coders voor het monteren van films: een steeds grotere afstand tussen zichzelf en het artistieke werk creërend. En dan sterven aan een hartaanval, in je eentje in Miami, nadat je huwelijk op de klippen is gelopen.
Oom Ab was clown Flappie. Doèk.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten