Terug naar school: opa vertelt. Wij versleten onze eerste jongensbroekjes op de banken van een piepklein gemeenteschooltje. Een schooltje dat door de toenmalige Onderwijsdeskundigen een beetje later als te klein werd beoordeeld, want toen we net het vierde studiejaar achter de rug hadden werd het gesloten.
De school telde zo'n zeventigtal leerlingen, verdeeld over zes studiejaren. Omdat het schooltje maar vier leraars telde, waarvan er één ook nog eens het schooldirecteurschap waarnam, werden die leerlingen verdeeld over vier klassen. En dus zaten de jongens van het eerste en het derde studiejaar samen, net als die van het vijfde en het zesde. Die van het tweede en het vierde zaten telkens in een klasje apart. Alleen jongens: pas in het laatste jaar van het bestaan van de school werden er twee meisjes -Diane en Rosette: hoe zou het daar nog mee zijn?- ingeschreven.
Eigenlijk, als we eerlijk zijn, hebben we in verhouding nooit zoveel geleerd als in die vier jaar in dat schooltje. En dat had alles te maken met de kleinschaligheid. Leraars pasten het onderwijs spontaan aan de omstandigheden aan. Was het mooi weer, dan duurde de speeltijd langer. Was de leraar de vorige avond iets te laat op stap geweest, dan werd er de daaropvolgende morgen uitgebreid getekend en gekleurd. Lekker rustig. Maar als de klas er zin in had, dan werd er ook stevig doorgewerkt. En als er iets in de wereld gebeurde dat ons -of de leraar- bovenmatig interesseerde dan hadden we het gewoon daar over.
Eén van de leraars was een enthousiast fotograaf en dus trokken we er regelmatig met hem op uit. Naar het park of naar de markt: beetje rondhangen en foto's maken. En zonder dat we het doorhadden leerden we van alles. Kasteel in het park: geweldige aanleiding om het over de geschiedenis te hebben. Leraar kocht brood en kaas: fantastisch om te rekenen met echt geld.
Idealiseren we dat verleden? Na dat vierde studiejaar trokken we allemaal noodgedwongen naar veel respectabeler en beter aangeschreven scholen. Ongeveer elk van ons bleek een voorsprong te hebben op de nieuwe medeleerlingen. En wat ook opmerkelijk was: vanaf dat vijfde studiejaar staken elke zondagavond zenuwachtigheid en tegenzin hun lelijke kop op. Help, morgen weer naar school.
Aan die wonderlijk anarchistische eerste schooljaren moesten we gisteren terugdenken toen ze op het RTBF-journaal een nieuwe school in het Waalse Limerlé introduceerden, waar ze vanuit de onderwijsfilosofie van de pédagogie nomade aan de slag willen. Leraars en leerlingen bepalen samen waarover ze het zullen hebben, leerlingen steken een handje toe bij het inrichten en onderhouden van de lokalen, leraars en leerlingen zijn elkaars gelijken.
Onze zegen hebben ze. En wie liever een heel strenge school heeft, met veel tucht en traditie: ook dat moet kunnen. Laat honderd bloemen bloeien. Splits al die mastodontscholen, waarvan iedereen maar ongelukkig wordt, op in schooltjes met een stuk of vijf leraars, elk met een eigen project. Laat ouders vrij een school te kiezen in functie van wat ze belangrijk vinden. En laat vervolgens die ouders, leraars en leerlingen met rust. Dit en alle volgende schooljaren.
(Het prentje: nog een voordeel van zo'n klein schooltje met weinig middelen. Het schoolbibliotheekje had al lang opgegeven om de tijdsgeest bij te benen. Deze lazen we daar voor het eerst en was -en is- één van onze lievelingsboeken: Jelle van Sipke-Froukjes. Een Fries jongensboek, van Nienke Van Hichtum.)
4 opmerkingen:
Ook wij hebben vertederende herinnerigen aan onze lagereschooltijd! We werden opgedeeld in graadklassen en herinneren ons nog levendig de vertelsels van onze Meester in het 3de en 4de leerjaar! Aan het einde van het laatste lesuur op vrijdag las hij ons voor uit De Avonturen van Sergeant Slim van Van der Steen. Neen, niet die van Suske & Wiske, maar Jos Van der Steen. Het boek(je) stamde nog uit de Tweede Groote Oorlog - 1943 om precies te zijn - en was gedrukt op oorlogspapier.
Van zijn eigenlijke avonturen herinneren we ons niet erg veel meer, behalve dan dat Sergeant Slim uiteraard heel slim en sluw was en dat hij werd bijgestaan door Snellerdandewind, Nooitmis en professor Elketaal.
Omdat we in zo'n graadklas zaten, kon de leraar natuurlijk het boek niet opdelen over 2 jaar. Zo zou de 4de klas moeten vertrekken zonder het einde gehoord te hebben, of de 3de klas het jaar beginnen in het midden van het verhaal. Neen, je hoorde gewoon 2 jaar na elkaar hetzelfde verhaal. Verveelde dat dan niet? Natuurlijk niet! Zo'n verhaal bleef spannend! Je vergat sowieso wel hier en daar een verhaallijn, maar je wist bovendien nooit of de meester enkele veranderingen had aangebracht! Wie weet kwam Snellerdandewind nu wel te laat, miste Nooitmis toch een keer, verstond Elketaal het lokale vogeldialect niet of zat Slim plots zonder fantastisch plan!
Natuurlijk is er nergens meer zo'n exemplaar te vinden en kunnen we ons geheugen dus ook niet meer opfrissen. Misschien maar goed ook, jeugdherinneringen durven al eens tegenvallen als ze getoetst worden aan de realiteit.
En toch blijven we naarstig zoeken!
Een oproep aan alle lezers: zoek mee naar een exemplaar van "Sergeant Slim" van Jos Van der Steen. Dat lijkt ons een geweldig spannend verhaal. Bedankt TV!
Vremde 1967 . Twee klaslokalen. Bij mijnheer Van Gool zaten de eerste en tweede klas samen en bij de andere meester 3,4,5 en 6. In september 68 woonden we al in Borgerhout, wat mijn vader blijkbaar een vooruitgang vond, maar werden we nog keurig voor een maand ingeschreven in de gemeenteschool van Vremde. We waren met 4 broers en als ze die plots kwijt waren geweest had men de school moeten sluiten. En mijnheer Van Gool reed ons dus een maand op en af.
Respect voor mijnheer Van Gool! Mooi verhaal.
Een reactie posten