Vandaag gedenken we George MacDonald Fraser die eerder deze week overleed. Fraser verdiende de kost als joernalist, scenarist en screenwriter. Hij schreef de dialogen voor ontelbare actiefilms en ook voor enkele James Bonds. Fraser schreef dat soort dingen om den brode: zolang ze hem betaalden, was alles best. Dat anderen met de eer gingen lopen -op de generiek van nogal wat films waarvoor hij het scenario schreef ontbreekt zijn naam- was voor hem niet zo'n punt.
We gedenken vandaag evenwel Fraser in zijn hoedanigheid van romanschrijver. Fraser is de geestelijke vader van Harry Flashman. Brigadier-General Sir Harry Paget Flashman VC KCB KCIE is zo ongeveer de minst sympathieke held uit de hedendaagse literatuur. Flashman is laf en oneerlijk, hij steelt en bedriegt, hij is zelfingenomen en arrogant, hij is sexist en racist. Flashman is de centrale figuur in een stuk of twaalf romans en duikt als nevenpersonage op in een handvol andere. Flashmans avonturen bestrijken het grootste deel van de negentiende eeuw en ongeveer alle tot de verbeelding sprekende personages uit dat tijdvak komen er in voor.
Fraser ontleende de figuur van Flashman uit een klassiek Engels jongensboek, Tom Brownes Schooldays, van Thomas Hughes uit 1867. In dat boek is Flashman de slechte: de bullebak die de brave Tom Browne het leven zuur maakt. (Browne is zo ergerlijk braaf dat hij als het ware klappen verdient.) Fraser neemt de draad op waar Harry Flashman uit het leven van Browne verdwijnt. Flashman gaat in het leger waar hij, onverdiend en louter als gevolg van misverstanden, de status van held krijgt. Vervolgens bestijgt Flashman, liegend en bedriegend, de maatschappelijke ladder en alles wat een rok draagt.
Flashman ontmoet allerhande grote en kleine historische personages: hij wordt al gauw de gezworen vijand van de jonge Bismarck en de favoriete bedgenoot van Lola Montez, de legendarische courtisane. Fraser schreef de Flashman-boeken als pastiche op klassieke avonturenromans. Royal Flash -hierboven een prentje uit de verfilming met Malcolm MacDowell als Flashman- zit bijvoorbeeld helemaal in de sfeer van The Prisoner of Zenda van Anthony Hope.
Voor gevoelige lezers: het gaat om erg foute literatuur. Flashman is, vinden wij, best grappig en onderhoudend. Maar Flashman is, toegegeven, onsympathiek en vrouwonvriendelijk en praat uitsluitend in politiek erg incorrecte termen over de gekleurde medemensen. Nogal wat critici namen daar aanstoot aan. Nogal wat critici zijn druiloren.
Harry Flashman, R.I.P.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten