Een filosofisch experiment. Stel dat er ergens een knop bestaat waardoor, als je er op drukt, het universum, poef, ogenblikkelijk en helemaal vergaat. Stel dat jij die knop vindt: zou je hem dan gebruiken?
Denk er goed over na: denk bijvoorbeeld aan al dat leed dat je vermijdt, al die oorlogen, al die armoede, al die ongelukkige mensen. Zouden volgende generaties niet beter af zijn als jij nu op de knop drukt? Denk aan alle toekomstige Hitlertjes of Fournirets die je de wereld daarmee bespaart, aan de opwarming van de aarde, het uitsterven van zeldzame dieren. Zouden we er niet beter snel en relatief pijnloos een einde aan maken?
Voor wie er zeker van is dat hij of zij de knop niet zal gebruiken: waarop baseer je dat? Ben je er van overtuigd dat, als je alle mogelijk leed tegenover alle mogelijk plezier kon afwegen, de balans positief zal blijken? Of denk je misschien: wie ben ik om die beslissing voor anderen te nemen?
Denk na over wat jij zou doen. Denk vooral na over de consequenties van je keuze voor het leven dat je nu leidt. Een fantastisch filosofisch experiment, al zeggen we het zelf. Het leert een mens veel over zichzelf.
Misschien wordt de keuze binnenkort wel voor ons gemaakt. The New York Times berichtte gisteren over twee bezorgde Amerikanen die proberen voor de rechtbank af te dwingen dat CERN afziet van zijn plannen om een nieuwe Large Hadron Collider te bouwen. Daarin willen ze de omstandigheden simuleren van een trillioenste seconde na de Big Bang. De Amerikanen in kwestie vrezen dat er een kettingreactie kan op gang worden gebracht, als gevolg waarvan een zwart gat ontstaat waarin ons universum zal verdwijnen.
Vooraleer we deze bezorgde Amerikanen afserveren als ongevaarlijke gekken: hoevelen van ons weten waarover het echt gaat? Hoevelen van ons kunnen uitleggen waarom de vrees van de twee Amerikanen ongegrond is? Hoevelen van ons denken: de betrokken experts zullen wel weten waar ze mee bezig zijn, zeker. Maar hoe zeker zijn we daarvan?
Dat zijn veel verontrustende vragen op een druilerige zondagmorgen. Om terug vrolijker te worden: een filmpje over een wonder van menselijk vernuft. Een andere Amerikaan, ene Wally Wallington, bewijst in zijn tuin dat onze voorouders met erg eenvoudige technologie perfect in staat waren monumenten zoals Stonehenge te bouwen.
Het zijn de Wally's van de wereld die het de moeite maken om voort te doen.
(Het prentje: Joseph Wright of Derby, A Philosopher giving that Lecture on the Orrery, in which a lamp is put in place of the Sun, 1766)
Geen opmerkingen:
Een reactie posten