maandag 2 juni 2008

Bantoemoraal


De eerste die nog het gedrag van Afrikaanse potentaten vergoelijkt door er culturele argumenten bij te halen kan een koek op zijn oog verwachten. Dat is dan iets van onze cultuur. Kunnen wij niet aan doen. Eeuwenoude traditie.

Minister van Buitenlandse Zaken Karel De Gucht heeft de onvlaamse neiging om af en toe rechttoe, rechtaan zijn mening te verkondigen. Dat zijn we hier te lande niet gewoon. Vlamingen zeggen nog het liefst niets, als ze niet zeker zijn dat iedereen in het gehoor het er wel mee eens is. Vlamingen leven mentaal altijd nog een beetje onder de knoet van meneer de baron. Elk moment kan je van je akker verdreven worden, dus maar beter knikken en zwijgen.

Thuis of op kafee hebben we wel veel praats. Als we zeker zijn dat het geen kwaad kan schuwen we grote woorden niet. Dus hebben nogal wat Vlamingen een mening over Karel De Gucht. Dikke Nek. Geen diplomaat. Heeft misschien al eens gelijk, maar pakt het dan steevast verkeerd aan.

Laat er geen misverstand over bestaan: wij waren het helemaal eens met de minister.

Uiteraard zijn we voor goede manieren. Maar heel erg belangrijk in termen van goede manieren is dat je de ander voor vol neemt. Dat is precies wat De Gucht doet: hij zegt tegen de Kabila's wat hij denkt. Dat is een teken van respect.

De koloniale houding is net het omgekeerde van goede manieren. Kolonialen gaan er van uit dat de ander een onmondig kind is. Veel brave zielen, die van zichzelf denken dat ze het allerbeste voor hebben met de gekleurde medemensen, nemen in feite een koloniale houding aan. De gekleurde mens kan niet zo goed tegen gezichtsverlies, denken ze, kritiek valt hem zwaar, dat ligt niet in zijn cultuur. En dus zeggen ze sommige dingen maar niet. Dat is de ander niet voor vol nemen, dat is gebrek aan respect, dat zijn geen goede manieren.

Het allerergste zijn die mensen die hun paternalisme inkleden in antropologenjargon. Verbazend veel Vlamingen bleken de afgelopen week ineens expert in de Afrikaanse cultuur. Congolezen, vernamen we in nogal wat lezersbrieven, hangen de Bantoemoraal aan. En in die moraal moet je er vooral rekening meehouden dat de ander nooit zijn gezicht verliest. Dat is, laten die lezers weten, in Afrika zeer belangrijk.

Zucht.

Denken die toogantropologen, die met de bantoeziel schermen, nu werkelijk -en hier laten we graag oud-VRT journalist Walter Zinzen (De Standaard, 27.05.08) aan het woord, dat de Congolezen staan te juichen omdat ze hun kinderen maar één keer om de twee dagen te eten kunnen geven? Omdat ze hun leven riskeren bij elke ziekte, hoe onschuldig ook, omdat de gezondheidzorg op apegapen ligt? Omdat ze blij zijn dat de soldateska van Kabila met scherp schiet op iedere betoging, hun eigendommen steelt en hun vrouwen verkracht? Omdat ze de straat niet op kunnen zonder elke passerende politieman of militair een fooi te moeten toestoppen? Terwijl de geachte parlementsleden zichzelf een dure 4x4 cadeau doen op kosten van de staat. Denkt nu werkelijk iémand dat de Congolezen gekwetst zijn als een Belgisch minister deze feiten aan de kaak stelt? Dat ze hem vervloeken vanwege zijn neokoloniaal gedrag?

Inderdaad.

Geen opmerkingen: