zaterdag 28 juni 2008

Rustig in een kamer


De Franse wijsgeer Blaise Pascal meende dat alle ellende in de wereld voortkwam uit het feit dat mensen niet rustig in een kamer kunnen blijven zitten. Dat is een wijze gedachte die we volledig onderschrijven. Eén probleem: sommige mensen kunnen gewoon niet rustig in een kamer blijven zitten. En dat heeft de wetenschap nu bewezen.

Het grootste deel van onze geschiedenis trokken we rond. Dat heeft sporen nagelaten. Ook in onze genen. Eén kind op twintig vertoont symptomen van wat gemeenlijk ADHD heet: attention-deficit hyperactivity disorder. De oorzaak daarvan ligt mogelijk in iets ingewikkelds met neurotransmitters in onze hersenen, kon je lezen in ons lijfblad, The Economist (The misfits, 14.06.08).

Wat vandaag onaangepast gedrag is -niet kunnen stilzitten, voortdurend op zoek gaan naar nieuwe sensaties- was, veronderstellen evolutionaire psychologen, ooit een voordeel. Als jager en voedselverzamelaar met ADHD had je vermoedelijk een voordeel op andere nomaden die dat niet hadden. Dat verklaart die genetische overerving.

Klopt dat, vroegen Dan Eisenberg en zijn collega's van de Niorthwestern University in Illinois, zich af. En dus trokken ze naar Kenya waar ze twee groepen afstammelingen van een nomadische stam bestudeerden. De ene groep leefde in de stad, de andere trok nog rond. In beide groepen selecteerden ze die individuen die het genetisch patroon vertoonden dat verband houdt met ADHD. En wat bleek? Rondtrekkende ADHD'ers waren in vergelijking met rondtrekkende niet-ADHD'ers beter gevoed. Bij verstedelijkte ADHD'ers was dat net omgekeerd. Sommige mensen zijn genetisch voorbestemd tot rusteloosheid, maar worden daar in specifieke omstandigheden -bijvoorbeeld als nomade- ook beter van.

Vroeger had je vermoedelijk evenveel mensen die last hadden om rustig in een kamer te blijven zitten. Dat was toen geen erg. Die stuurde je gewoon naar het leger of naar de kolonies, daar konden ze hun overtollige energie kwijt. Maar daar richten ze, Pascal indachtig, dan vaak wel behoorlijk wat ellende aan.

Het is altijd wat.

Geen opmerkingen: