Belgitude

Wat misschien wel past bij de Belgitude is dat, telkens wanneer ze de kop opsteekt, we onmiddellijk ook weer beginnen te relativeren: is het allemaal gewoon niet veel meer dan wat toevallig voetbalsucces en wat wankel vertrouwen in politici, van wie de voornaamste verdienste is dat ze het minder slecht deden dan we hadden verwacht? Heel erg Belgisch: tegelijkertijd trots zijn op wat we toch maar weer, tegen alle verwachtingen, hebben gerealiseerd en alvast ook al voorbereid zijn op de onvermijdelijk daarop volgende ontgoocheling. Trots op onze plantrekkerij, ons gemodder en gepruts en vrolijk een pied de nez makend naar landen waar ze er wel grootse gebaren en dito projecten op na houden. En ons ook wel wat ongemakkelijk voelen en zelfs een beetje schamen, omdat het wellicht allemaal maar geluk en toeval is en we binnenkort weer allemaal zeuren dat het hier nooit iets wordt; in het buitenland daarentegen...

Maar, eens je ze begint op te lijsten, die typisch Belgische dingen, waarvan we meteen ook weer relativerend opperen dat ze zo typisch nu ook weer niet zijn, dan krijg je toch iets dat, bij gebrek aan een beter woord, een identiteit lijkt. Eentje van het complexere soort: als je ze probeert te vatten is ze al weer weg. Is dat genoeg om een land te vormen, om samen te blijven? Prijsvraag: hoeveel landen bestaan vandaag onafgebroken honderddrieëntachtig jaar? En, toegegeven, hoeveel landen stellen zich honderddrieëntachtig jaar de vraag of ze wel een echt land zijn en of het wel zal blijven duren.

Het allerbeste boek over België ligt alweer een hele tijd niet meer in de boekhandel. Typisch Belgisch. Als je het tweedehands kan vinden: geen seconde twijfelen. Mijn België van Leen Huet -in 2004 bij Atlas gepubliceerd en in 2009 bij Pandora als pocket heruitgegeven-  is er eigenlijk alleen maar accurater en actueler op geworden. Lees het boek en herken. Geef het boek aan een Waal of Brusselaar en die herkent het ook. Geef het aan een Nederlander, Duitser of Fransman en die kan er zich niets bij voorstellen. Q.E.D. Ons België.

Het prentje: Gustave Wappers (1803-1874), De 'Episode van de Septemberdagen 1830 op het stadhuisplein te Brussel, 1834.