In/uit de doos

Je hoort voortdurend de uitdrukking dat er out of the box moet worden gedacht. Los van de onvermijdelijk daarmee gepaard gaande clichés over creativiteit en innovatie en de dooddoener dat onze grijze cellen onze belangrijkste grondstof zijn en dat soort dingen*, is de metafoor van het in/uit de doos denken niet onzinnig. Het is inderdaad opmerkelijk hoe vaak, achteraf bekeken, je merkt dat op de drempel van nieuwe technologische of wetenschappelijke uitvindingen, mensen verbazend lang het nieuwe, waar ze al een flauw vermoeden van hebben, steeds weer proberen te vangen in de vertrouwde denkkaders. Of daar een voorbeeld bij kan?

Kijk naar het prentje. In de loop van de negentiende eeuw begon het te dagen dat de technische evolutie de belofte van nieuwe vervoersmiddelen inhield. En dan zie je mooi hoe mensen eerst nog een hele tijd in termen van de oude vervoersmiddelen denken. Vermits we ons sinds mensenheugenis te paard voortbewogen, leek dat paard ook de meest voor de hand liggende manier waarop je dat zou doen als je nieuwe technieken ter beschikking had. Het prentje toont één van de voorlopers van de trein: iemand kwam op het lumineuze idee om sporen te leggen en daarop wagons te zetten die mensen en goederen konden vervoeren. En hoe werd die voorvader van de trein voortbewogen? Door een paard dat je in de eerste wagon op een rolband zette die de wielen aandreef. Achteraf denk je dan: bijna goed. Nog even duwen tegen het deksel en de doos gaat open.

Het prentje: via Futility Closet.

*. En waarom dat een dooddoener is? Omdat je je geen menselijke activiteit -ook niet steen kappen of putjes scheppen- kunt voorstellen waarbij je je grijze cellen niet moet gebruiken. Daarom.