woensdag 6 februari 2013

Ondernemingslust


Een optimistisch boek over sloppenwijken, zo kun je Doug Saunders' Arrival City nog het best typeren. Dat optimisme is, argumenteert Saunders vrij overtuigend, geenszins misplaatst. De sloppenwijken die je overal ter wereld rond de grotere steden aantreft, zijn niet de plekken waar je de allerarmsten en de volstrekt uitzichtlozen tegenkomt. Je vindt er net die mensen die bewust een groot risico hebben genomen om de rurale armoede achter zich te laten en die alle kansen die ze zien ook daadwerkelijk zullen grijpen.

In de sloppenwijken tref je volgens Saunders, die de vakliteratuur doornam en overal ter wereld dat soort nederzettingen bezocht, een dynamiek en een ondernemingslust aan die onvergelijkbaar zijn. Mensen verrichten rotklussen tegen een armoedig loon, maar dat loon stelt wel ze in staat niet alleen te overleven, maar ook nog geld te sturen naar de achtergebleven familie. Daar verricht die geldstroom kleine mirakelen: mensen ontsnappen aan de slavernij van woekerleningen, kopen meststoffen of een koe en zien hun opbrengsten spectaculair stijgen. En ook in de stad gaat het vooruit. In de sloppenwijken blijkt de sociale mobiliteit bijzonder groot: mensen verbeteren met vallen en opstaan hun materiële toestand, slagen er in hun kinderen school te laten lopen en geraken in twee generaties enkele maatschappelijke trappen hoger. Het is destijds in Europa overigens niet anders gelopen, stelt Saunders op basis van historische studies en biografisch bronnenmateriaal.

Arrival City is wetenschapsjournalistiek, maar deze keer dan over de sociale wetenschappen. Een goed boek.

Geen opmerkingen: